падабенства, якога не знаходжу я. Але баюся, што пісьмо казала страшную праўду.
— Якое пісьмо?
— Атрыманае з заморскіх краёў гадоў сем ці шэсць назад. У ім было сказана, што брат мой загінуў у бойцы.
— Гэта няпраўда! Папрасі бацьку, — ён пазнае мяне.
— Нельга паклікаць таго, хто памёр.
— Памёр? — голас Майлса загучэў глуха, і губы яго задрыжалі. — Мой бацька памёр! О, горкая вестка! Радасць мая атручана. Калі ласка, правядзі мяне да майго брата Артура, — ён пазнае мяне, — пазнае і ўсцешыць.
— Ён таксама памёр.
— Божа, будзь літасцівы да мяне, няшчаснага! Памерлі, абодва памерлі! Годныя памерлі, а я, нягодны, астаўся жыць! Ах, пашкадуй мяне, не кажы, што і лэдзі Эдзіф…
— Памерла? Не, яна жыва.
— Ну, дзякуй богу! Цяпер я зноў шчаслівы! Паспяшы-ж, брат, пакліч яе сюды да мяне! І калі яна скажа, што я не я… Але яна гэтага не скажа; не, не, яна пазнае мяне. Я дурны, што сумняваюся ў гэтым. Пакліч яе, пакліч і старых слуг; яны таксама пазнаюць мяне.
— Усе яны памерлі, апрача пяцёх: Пітэра, Гэлсі, Дэвіда, Бернарда і Маргарыты.
З гэтымі словамі Г’ю вышаў з пакоя. Майлс падумаў крыху, потым пачаў хадзіць з кута ў кут, мармочучы сам сабе:
— Дзіўная рэч: пяцёра нягоднікаў жывуць, а дваццаць два чэсных чалавекі памерлі.
Ён усё хадзіў узад і ўперад і мармытаў сам сабе: ён зусім забыўся на караля. Нарэшце яго вялікасць пажадала са шчырым спачуваннем вымавіць словы, якія аднак можна было прыняць і за насмешку.
— Не сумуй аб сваёй няўдачы, бедны чалавек: ёсць і другія на гэтым свеце, чыя асоба і чыі правы астаюцца непрызнанымі. У цябе ёсць таварышы па няшчасцю.
— Ах, гасудар, — усклікнуў Гендон, крыху пачырванеўшы, — не асуджай мяне хоць ты! Пачакай — і ты ўбачыш. Я не ашуканец, — яна сама гэта скажа; ты пачуеш гэта з прыгажэйшых вуснаў. Я ашуканец? Ды я-ж ведаю гэтую старую залу, гэтыя партрэты маіх продкаў, як дзіця ведае свой дзіцячы пакой. Тут я радзіўся і вырас, гасудар, я кажу праўду; я не стаў-бы ашук-
