на цэрэмоніі, а гэтак сама—персьцень і рукавіцы біскупу і дактаром. У калегіі дактароў Падуанскага Унівэрсытэту ў 1343 годзе абгаварвалася нават пытаньне аб тым, што ляўрэаты падносяць персьцяні вельмі танныя, не залатыя, як наказваў статут унівэрсытэту; пасьля вялікіх спрэчак, ухвалілі, што кожны ляўрэат павінен даваць залатыя персьцяні біскупу, вікарыю, старшыні і ўсім дактаром калегіі[1]. У XVI сталецьці, калі Францішак Скарына атрымаў годнасьць доктара лекарскіх навук у Падуі, страты, зьвязачныя з гэтым атрыманьнем, былі гэтак сама вельмі значны. Соррі сьведчыць: „у 1590 годзе калегіі Падуанскага Унівэрсытэту, жадаючы зьменшыць страты ў часе атрыманьня доктарскага дыплёму, ухвалілі, што кожны кандыдат, які жадаў атрымаць годнасьць з публічнай урачыстасьцю, павінен быў траціць ня больш патройнай колькасьці таго, што трацілі тыя, хто атрымліваў годнасьць прыватным шляхам[2]".
Значнасьць страт, якія былі зьвязаны з атрыманьнем ступені доктара, выклікала дапушчэньне дарэмных экзаменаў, пры чым вымагалася, каб кандыдат меў ня менш, як двох сьведак аб сваёй беднасьці. Напрыклад, статут Фэрарскага Унівэрсытэту наказваў у 1467 годзе дапускаць да экзаменаў (promovere)—gratis et amore Dei двох асоб— аднаго фэрарца, а другога—чужаземца[3]. Гэтая ільгота існавала, відаць, і ў Падуі; з яе скарыстаў беларускі дзеяч.
Калі мы зараз параўнаем сьвядоцтвы полацкіх актаў аб заможнасьці роду Скарын, на якія пасылаецца Ўладзімераў, і весткі з актаў Падуанскага Унівэрсытэту аб беднасьці Францішка Скарыны, а гэтак сама і дадзеныя намі спраўкі з гісторыі італьлянскіх унівэрсытэтаў аб значнасьці страт, зьвязаных з атрыманьнем доктарскае годнасьці, бясспрэчным зьяўляецца, на нашую думку, адзін вывад—Францішак Скарына, відаць, належаў да стану сярэдняе гандлёвае буржуазіі,—вывад вельмі паважны, які асьветліць і характар літаратурнае дзейнасьці славутнага беларускага дзеяча.
Шмат спрэчак выклікала пытаньне аб тым, да якой веры належаў Францішак Скарына. Гэтаму пытаньню дасьледчыкі адводзілі многа ўвагі, і зразумела, чаму: уся дзейнасьць Скарыны, як перакладчыка Бібліі, насіла выключна царкоўна-навучальны характар і ад прыналежнасьці да тэй ці іншай веры вынікаў пэўны кірунак гэтае дзейнасьці. Рознастайныя думкі, якія выказваліся ў зьвязку з закранутым пытаньнем, можна падзяліць на 4 групы—паводле гэтых думак Францішак Скарына мог быць: а) альбо каталік, б) альбо протэстант, в) альбо вуніт, г) альбо праваслаўны.
Думку аб прыналежнасьці Скарыны да рымска-каталіцкае веры папершае выказаў Даброўскі ў надзвычайна асьцярожнай форме.
Даброўскі кажа: „Scorina, wahrscheinlich ein Romisch Katholischer oder doch wenigstens von der unirten Parthey"[4]. Такую самую асьцярожнасьць у разьвязаньні гэтага пытаньня выяўляе і Вішнеўскі, які зазначае:
Byc bardzo moze, ze Skoryna chociaz wyznania greckiego, ale wymowny i wychowany w Krakowie byl dosc przychylnym rzymsko-katolickiemu kosciolowi[5].
- ↑ Ibid., 204.
- ↑ Ibid. Італьянскі тэкст: «Nel 1590 i collegi dell'università di Padova volendo scemare le spese di laurea, stabilirono che ogni candidato, il quale volesse prendere le insegne solenni e con pubblico fasto, non potesse spendere più del triplo di quei che si laureavano privatamente."
- ↑ Ibid., 209
- ↑ Neuere Abhandlungen der K. Bohmischen Gesellschaft der Wissenschaften II Band. Prag. 1795, стар. 185
- ↑ Op. cit., стар. 478
