ваць ўжо гатовыя творы. Гэтая „абмужычыўшаяся" шляхта вельмі любіла творы, напісаныя ў „мужыцкай" мове. Яна ахвотна перапісвала як народныя, так і літаратурныя беларускія творы. Пры частых перапісках мянялася рэдакцыя твораў, вынікалі новыя варыянты, губілася імя аўтара. З такіх твораў, каторыя выходзілі ў сьвет з рук гэтай беларускай шляхты, асабліва былі пашыраны пераліцованая „Энэіда" і „Тарас на Парнасе".
Аўторам „Энэіды" быў, здаецца, Віцэнты Равінскі, уражэнец Смаленшчыны (Духаўшчынскі павет). Ён прыстасаваў да беларускага быту „Энэіду" украінскага пісьменьніка Катлярэўскага, напісаўшы яе пабеларуску. Зьявілася яна каля часоў кампаніі 12-га году і да нашага часу дашоў толькі пачатак поэмы. Па свайму сюжэту яна зьяўляецца пераробкаю вядомай клясычнай „Энэіды", напісанай рымскім поэтай Вергіліем. Ад поэмы Вергілія застаўся толькі сюжэт, іменьні багачоў і герояў. Усё астатняе зьяўляецца адбіткам беларускага жыцьця. Энэй намалёван, як дробны беларускі шляхціц, даволі вясёлы, зусім бясьпечны, мастак добра выпіць і пагуляць. Вэнэра—дзяўчына дачка заможных сялян, любіць пяяць песьні, хадзіць на кірмаш і заводзіць толавы хлапцоў. Дыдона—маладая пані, удава, каторая сама павінна вясьці ўсю гаспадарку, добра частуе гасьцей. Эоль—панскі наглядчык, каторы гоніць панскіх падданых на паншчыну. Даецца і малюнак паншчыны, калі прыезжыя траянцы просяцца ў прыгон да Дыдоны. Гуляюць у поэме так, як гуляюць заможныя сяляне на Беларусі. Ліецца гарэлка. На сталох поўна беларускіх страў: варыва з малаком, крупеня з мясам, яешня, кісель, бульбяныя камы, нават вяземскія пернікі. У час гульні раве вярлюем дуда, сіпіць сапелка, скрыпіць скрыпка, дзявухны гукаюць—заклікаюць вясну: ёсьць нават і вядомая сьвяточная каза. Вопраткі на багох, героях і багінях такія, як і ў Беларусі. Аб Вэнэры аўтар піша, што яна „андарак з насоўкай апранула, з падплётам узьдзела кавярзьні, анучкі рабыя абула, як быццам войта селязьні; твар сыраватаю абмыла, кужэльны ўзьдзела балахон, папранік у хустачку ўлажыла, пайшла да Зэўса на паклон". Наогул у поэме вельмі добра намалёван быт дробнай шляхты і заможных сялян. Што датыча быту запрыгоненай сялянскай беднаты, то ён закранут толькі мімаходам. Аўтар на ім спыняецца вельмі рэдка і не
