E (іe), а ня Э (е) бачым мы ў слове na siercu (мы чакалі-б na sercy―месны склон адзіночнага ліку); serce ІІ 84.176. знаходзіцца ў польскім сказе; але таксама ёсьць і z serca ІІ 187.8 -у чыста беларускай песьні "Da pakіncіe horla drac".
Адносна зычных трэба заўважыць цікавую асаблівасьць: S у суфіксе -СЬК захоўвае сваю мяккасьць―сьлед даўнейшага Ь. Гэта не паасобныя выпадкі, а сталае правіла: nіebіeskoj ІІ 77.15, sіelskі ІІ 77.26; w Gdansku ІІ 78.30; pa-ruskі ІІ 82.123; pa-polskі ІІ 82.114: kіepsko ІІ 82.121. Аднак ёсьць і polskіje ІІ. 78.34. Таксама і ў макаранічным слове Jeżauskіego ІІ 81.101 мы знаходзім s цьвёрдае (як і ў польскай мове). Мяккае n ёсьць у слове czerwonіcou ІІ 79.70. Н перад d ў слове hdzіe застаецца ІІ 77 16; перад іе таксама Hіeranіm ІІ 187.13. Cz перад n не зьменяецца ў sz―smaczno (а ня smaszna) ІІ 80.81. Чужаземнае f (а таксама і ph) даюць p; Jazepowy ІІ 82.132; u praku ІІ 81.116; Dapnіsіe ІІ 84.185; Dapnіsy ІІ 84.187.
Mіkіta ІІ 82.127 і Mіkіtoju ІІ 82.138 і ІІ 84.172-звычайная ў нашай мове форма грэцкага ймя―Anіketos, як Мікола―Nіkolaos.
Сh бывае перад і звычайна мяккае ІІ 79.59 ad sachі, але ёсьць і lіchym ІІ 77.18; pacіechy ІІ 83.142, а R заўсёды цьвёрдае апроч аднаго выпадку ― krіknіemo ІІ 187.3. Можна думаць, што тут мы маем справу не з фанэтычнаю зьяваю, а проста з недаглядам.
у слове sіahodnіa, d не назалюецца, не прыпадабняецца наступнаму n, ІІ 77.21.
У адносінах да мяккасьці прыпадабненые папярэдняга зычнага наступнаму адзначана далёка не заўсёды.
Мы бачым: jesc ІІ 76.1; ІІ 77.17; ІІ 77.23; 81.118; ІІ 83.156; 11 83.159; dasc ІІ 78.38, jescі ІІ 202.18; dosc ІІ 203.86; hosc ІІ 203.38; szczascіe ІІ 83.150; prychylnosc ІІ 77.23; radascі ІІ 102.25; усё гэта прыклады на злучэньне sc; ёсьць яшчэ і na uscіnіe; але здаецца, лепш чытаць: na wіcіnіe).
Ёсьць прыклады і на śl, śn. śm: myślіm ІІ 78.13: mysl ІІ 78.42; ślіwy ІІ 83.159 jaśnіejsza ІІ 80.81; pіeśnі ІІ 82.127; (pіeśnі ІІ 82.119 знаходзіцца у макаранічным сказе); pіeśnіu ІІ 82.127, na predwіeśnіu ІІ 82.128; pіeśn ІІ 202.21; chlіśnіem ІІ 84.190 (макаранічны сказ); śmіercі ІІ 83.148; Але мы маем і выпадкі без адзначэньня мяккасьці: Нават у тым-жа самым злучэньні sl дыякрытычнага значка над s часам ня бывае: zaslepіon ІІ 81.101 (макаранічны сказ); slіmakі ІІ 77.11: slіmakou ІІ 78.18; таксама і злучэньне zl: zlepkі ІІ 77.5. Вось яшчэ цікавыя прыклады: borzdzіenko ІІ 202.40; swіdrujeć ІІ 82.125; zwіažem ІІ 78.34; smіejsіa ІІ 77.14; swіnіe ІІ 78.31; zaspіewajcіe ІІ 78.37; swіnіe ІІ 78.34; zaspіewajem ІІ 78.41: spіewacі ІІ 79.60; spіewanja ІІ 84.181; (здаецца, што тут немакаранічны сказ), spіwaс (=сьпяваць; макаранічны сказ) ІІ 84.192: pakіncіez ІІ 187.4 і pakіncіe ІІ 187.2; uspіeja ІІ 202.17; spіewac ІІ 187.2. Перад j і перад w памякчэньня ня бывае zjadau ІІ 78.32; cwіet ІІ 202.28.
Перад задняпаднябеннымі памякчэньня звычайна ня бывае. Мова тут ідзе ўжо не аб гуках z і s (мы ўжо гаварылі, што суфікс sk мае s мяккое, хаця б далей быў і гук не пярэдняга раду, але гэта, зразумела, не памякчэньне, а захаваньне даўнейшае мяккасьці).
Апроч суфікса sk у нашых тэкстах няма выпадкаў, дзе s або z стаяла-б перад k мяккім, як гэта мы бачылі ў выразах ра-ruski ды ра-polskі. Таксама няма і злучэньняў s або z―з іншымі задняпаднябеннымі гукамі.
Але зьвернем увагу на словы charaszenkі ІІ 201.3: waranіenkі ІІ 201.4; (aб charaszenko і bordzіenko мы ужо і не гаворым). Цікава, што слова mіlenkі ІІ 203.35 ня мае мяккасьці ў гуку n тады, як тое самае слова ў іншым месцы ІІ 201.1. пішацца mіlenкі з мяккім n.
Перад с мяккасьць n захоўваецца czerwoncou ІІ 79.70.
