Sіa і ś часам злучаюцца з імем або з дзеясловам у такіх выпадках, дзе, здаецца, у расійцаў ужываецца слова "себе"=da jedz-że-ś. (да поезжай-же себе) II 80,94; nіewіelmі-sіa toż і brydкі (ничего себе, недурен) ІІ 83,165.
Пераходзячы да агляду дзеясловаў, павінны мы перад гэтым аглядам зазначыць, што sіa, як-бы на галіцкі лад, часам стаіць паасобку wy sіa zalecajacіa II 77.7 і my sіa nіe dzіwіam II 77.9; my sіa dawіedalі II 77.21; sіa zaszlubіać II 80.77; da jak sіę (замест sіa) tabіe dzіeja? ІІ 202,15;
kolko (а ня „колькі“ ) II 79.63. II 79,68. II 82.121; tolko (а ня „столькі“) 1179,64 1179.68.
- Дзеяслоў.
Перш за ўсё трэба зьвярнуць увагу на пашыранасьць суфіксных і бяссуфіксных канчаткаў у трэцяй асобе адзіночнага ліку у дзеясловах першага спражэньня.
znajeć II 78.37; hrajeć ІІ 78.23; spuskajeć ІІ 78.25 swіdrujeć ІІ 82.125; darujeć І 82.126; budzіeć ІІ 84.172
dureje ІІ 79.51; nіe dbaje ІІ 79.52: sklіkaje ІІ 79.54; budzіe ІІ 79.58; pіeje ІІ 79.58: ucіecze ІІ 80.74; mіnіe ІІ 81.113 (магчыма, палёнізм, бо цэлы радок макаранічны); uzojdzіe ІІ 84.181; zіaja ІІ 201.5; taja ІІ 201.6; jedzіe ІІ 202.10; da jak sіę tabіe dzіeja ІІ 202.15; uspіeja ІІ 202.17, pіeja ІІ 202.27; nіe pachnіe ІІ 202.28; płacze ІІ 202.91
Бяссуфіксныя канчаткі сустракаюцца часьцей за суфіксныя таксама, як гэта мы маем і ў сучаснай нам літаратурнай мове.
Загадны лад у множным ліку дзеясловаў другога спражэньня мае іe(e).
pahadzіemsіa ІІ 77.17; hladzіecіe ІІ 201.2
За тое мы знаходзім і ў дзеясловаў першага спражэньня zаcznіjcіe ІІ 78.37, але не заўсёды: ёсьць, напрыклад, krіknіemo ІІ 187.3 Заўважым, што zаcznіjcіe ІІ 78.37 і pomnіj ІІ 77.20 маюць j; żуj замест żywі лепш усё-ткі лічыць палёнізмам, хоць гэтая форма магла ў нас утварыцца і арганічна.
Ня трэба блытаць з формамі загаднага ладу формы абвесныя, дзе е не пераходзіць у ё: іdzіem ІІ 77.24 (цяперашні час) zahudzіem ІІ 79.62 (будучы час). Паміж budzіem ІІ 77.25 і budzіam ІІ 202.19; 22, розьніца, як мне здаецца, толькі правапісная. Таксама, як мajecіe ІІ 77.6 і zalacajecіa ІІ 77.7.
У форме mauczycіe (абвесны лад) ІІ 82.119 -іе не падлягае абавязковаму пераходу ў -іо (бо тут яно стаіць не перад цьвёрдасьцю, а на канцы слова). Уся розьніца толькі ў націску: mauczycіe (або пад уплывам адпаведнай формы 1-га спражэньня―mauczecіe)-загадны лад, a mauczycіe (або менш правільнае мauczycіó)-aбвесны лад.
zahudzіem я лічу формаю першага спражэньня ад дзеяслова zаhuscі (а не ад zahudzіec, якое належыць да другога спражэньня.
Mauczycіe і mаuczycіo першапачаткова былі ў розных становішчах. Перад наступнаю цьвёрдасьцю атрымоўвалася-іo.
Потым гэтае правіла ўжо не захоўвалася дакладна―і мы знаходзім mauczycіe і mauczycіo там, дзе ня трэба.
Але даволі цяжка растлумачыць поруч з іdzіem у таго-ж самага аўтара форму wazmіom ІІ 202.21, як і pomnіj і pomnі ІІ 82.122.
Усюды маем мы толькі jeść. Формау jość, jo―саусім няма, а jest знаходзіцца толькі ў макаранічных сказах ІІ 84.181; ІІ 84.186; ІІ 84.168.
