brzedzic II 234.59-bredzic.
jaskrzawo I 25.101-jaskrawo.
Саусім так-жа сама, як мазур, жадаючы правільна гаварыць па-польску, скажа ня толькі сzapka, szary, zelazo замест сваiх capka, sary, zelazo, але i czena, szen, zając (cena, sen, zаjас)-беларус скажа brzedzic i jaskrzawo. Ён бaiцца свайго беларускага цьвёрдага r i дзеля таго ставiць гz нават і там, дзе ў самых палякоў ёсьць цьвёрдае r. У некаторых адносінах падобныя прыклады маюць нават большую вартасьць, чымся звычайныя беларусiзмы. Гэтыя апошнія могуць зьявіцца і ў паляка, які доўга прыслухваўся да нашае мовы, а „беларусiзмы на выварат" могуць быць толькі ў беларуса і пры гэтым сьведчаць аб адсутнасьці жывога пачуцьця польскае мовы, аб недасканалым валаданьні ёю.
Калi мы знойдзем у царкоўна-славянскім помніку „млании" замест "мълѣнии", дык гэта сьведчыць, што перапiшчык, усходнi славянін, сам вымаўляў: молонья або нешта падобнае з так званым другім ці глухім поўнагалосьсем. Поўнагалосьсе ў царкоўнай кнізе дапусьцiць ён ня мог і перарабіў сваё "молонья" паводле саўсім няправільна ўтвораной iм прапорцыi — молоть: млать =молонья : Х. Адгэтуль Х=млания (як яму здавалася). Нешта падобнае маем мы і ў словах brzedzic i jaskrzawo.
Апроч усяго вышэй паказанага, Я. Чубэк саўсім не зьвярнуў увагi на некаторыя словы ― i маёю мэтаю зьяўляецца дапоўнiць яго iндэкс.
Поўнагалосьсе мы бачым у слове czereda II 199.109; гэтае слова ёсьць і ў украінцаў.
Усходня-славянскія рэфлексы юсаў апроч адзначаных Я. Чубэкам duhowaty, kozelry, kusac, pokucie, sustawa ды iнш., мы знаходзім у словах: halubezyk II 115-1; II 120.120; II 214.218.
(holubiec, як назву мясцовых скокаў, мы можам ня прымаць пад увагу).
ruka (trzymać w ruce) II 237.118.
(poruczac I 305.383, а таксама і ня ўжытае ў філёмацкай паэзii словa porucznik, зразумела, выразы ня чыста польскія, але яны сустракаюцца ў польскім пiсьменстве, а porucznik нават адзiная літаратурная форма).
Iwiatek II 120.115 у Чубэка выпраўлена на Iwiatek, што я не магу лічыць бясспрэчным.
Цікавыя вінавальныя склоны sila II 189.51 i trocha II 102.3 i II 213.211. даволі сьмела было-б тлумачыць так, як расiйскае былiннае: "под старость надо душа спасти" і г. п., бо магчыма падобнае вымаўленьне, звычайнае ў польскiм дыялекце нашае краiны, аб'ясьняць i фанетычна (бо i ў дзеясловах мы знаходзiм тую-ж самую зьяву: prosza замест prosze).
Неўласьцiвае польскай мове праясьненьне глухога гука ъ, мы знаходзім у слове:
mlokososy II 353.73.
У польскiм miokos з даўнейшага асноўна-славянскага *melkosъsъ мы знаходзiм незразумелае зьняменьне двух глухіх у суседніх складох, i далей — адно s з двух — у выніку спрашчэньня. Але калi-6 i не зьнямеў першы глухі гук ъ, дык ён праясьніўся-б у е, а не у о―было-б
- mlokosesy, а не młokososy i *mlokoses, a не mlokosos. Mloko=замест
mleko=iншае пытаньне, якога мы тут закранаць ня будзем.
Donka (слова, уласьцiвае беларусам і ўкраінцам), ужыта ў філёмацкіх творах у выразе "Pastorowa donka". II 64.101. У слове wspomione 114.139 (зaмест wspomne) ь чамусьцi праясьніўся ў нейкі гук поўнага утварэньня
