На ложку, за чырвонаю фіранкаю, ляжаў гімназістык з абвязанай галоўкаю. На начным століку гарэла зялёная лямпачка. Побач сядзеў студэнт, трымаючы хлопчыкаву руку.
Твар у студэнта быў звычайны — рабы і няпрыгожы. Толькі ў вачох яшчэ гарэла непатухлае полымя абурэньня.
Ён сядзеў моўчкі, нахмурыўшыся, і час-ад-часу раздражнёна і нецярпліва пазіраў у цёмны кут.
У тым кутку нярухома і моўчкі сядзеў стары Мэндэль Гданскі. Сагнуўшыся, абапёршыся локцямі ў калені, закрыўшы рукамі твар, сядзеў ён так ужо даўно, з самага паўдня, з самага таго часу, як даведаўся, што хлопчыку не пагражае ніякая небясьпека.
Маўчаньне і нярухомасьць старога пераплётніка раздражнялі студэнта.
— Мэндэль! — ня вытрымаў ён нарэшце. — Ды вылазьце-ж вы з вашага кута. Што вы? Пахавалі каго-небудзь, ці што? Аджа нічога няма. Пустая гарачка — і толькі. Вось скура зарасьце, і хлопчык праз тыдзень зноў пойдзе ў гімназію. А вы сядзіце так, быццам у вас хто-небудзь памёр.
Стары яўрэй маўчаў.
Толькі праз хвіліну ён падняў галаву і прамовіў дрыжачым ад хваляваньня голасам:
— Вы пытаеце, ці не пахаваў я каго-небудзь? Ну, так, пахаваў. Я пасыпаў галаву попелам, я палажыў рагожу на галаву, я сяджу на попеле,
