ja hrupiroŭki, panujučyja ekonomična i palityčna na Biełarusi, naležać da druhich nacyj, kulturna wyšejšych ad biełaruskaj nacyi, da katoraj u swajej masie naleźyć biełaruski sielanin. Biełaruski sielanin ekonomična j palityčna pryhniatajecca polskim ci ruskim panam i ruskim čynoŭnikam, a razam z im pryhniatajecca jaho mowa j kultura. Pan i wuradnik bačyć u wasobie sielanina nia tolki pradstaŭnika asobnaj socyjalnaj hrupy, ale j pradstaŭnika asobnaj nacyi. Jany dušać jaho z hetych dwuch bakoŭ. Takim sposabam narodnictwa kanca XIX st. na Biełarusi znou, jak i raniej, pawinna było pastawić radam sialanskaje socyjalnaje pytańnie i biełaruskaje nacyjanalnaje pytańnie. Narodnictwa, takim čynam, razam z tym było j biełaruskim rucham. Samo saboj zrazumiela, što narodnik na Biełarusi, kali chacieu blizka padyjści da sielanina i być dla jaho zrazumiełym, to jon pawinien byŭ źwiarnucca da jaho i pisać ab im u tej mowie, jakoj dumaje i haworyć sielanin. A sielanin na Biełarusi karystaŭsia swajej "prostaj", biełaruskaj mowaj. Kali narodnik u centralnaj Rasiei piša parusku, to dla biełaruskaha narodnika abawiazkowa biełaruskaja mowa. Kali narodniku Rasiei ruskaj mowy abaraniać nia treba, to narodniku Biełarusi prychodzicca abaraniać biełaruskuju mowu, katoraja uciskajecca razam z biełaruskim sielaninam.
Typowym pradstaŭnikom biełaruskaha narodnictwa, a razam z tym i biełaruskaha ruchu henaha času źjaŭlajecca Francišak Bahušewič".[1]
Sapraŭdy, Fr. Bahušewič pieršy raskryŭ prad narodam usiu nahuju trahičnaść jaho pałažeńnia, pakazaŭ ideały narodnaha adradžeńnia i wysoka zatknuŭ wiechi na šlachu da ich.
"Pieršyja prajawy biełaruskaha kulturnaha świedamaha separatyzmu - piša Al. Ćwikiewic my adnosim značna dalej, heța da pieršych čym heta pryniata, my adnosim dziesiacihodździaŭ XIX wieku, kali ŭ muroch Wilenskaha Uniwersytetu załažyŭsia hurtok biełaruskich (rutenskich) adradžencaŭ u asobach Ihnata Daniłowiča, ks. Michała Babroŭskaha, Jazepa Jarašewiča dy inšych. Prajawy hetaj śwadomaści my bačym zatym na
- ↑ У. Ігнатоўскi, tam-ža, str. 181-182.
