Budowa wialikich wiežaŭ — światyń na 7 pawierchaŭ była znanaja ŭ staradaŭnych Babiloncaŭ. Mahčyma, što j tut ludzi budawali takuju wiežu Za ich pychu Boh pamiašaŭ im mowu. Niekatoryja razumiejuć, što ŭ hetym raskazie jdzie hutarka ab pamiašańni ludzkich dumak, namieraŭ i planaŭ, nie mahli pamiž saboju pahadzicca i razyšlisia.
A jakaja była pieršapačatka waja mowa čaławiectwa? Jakoj mowaj hawaryli pieršyja ludzi? Hebrajskaj? — Musić nie. Pawodle dokazaŭ wučonych ludziej, pieršapačatkawaja mowa była adnaskładowaja h. zn. składalasia jana z paadzinočnych sylabaŭ, tak napr. jak ciapier kitajskaja. Ad hetaj pieršapačatkawaj mowy pajšli ŭsie mowy i ciapierašnija mowy majuć u hałoŭnaj i niaźmiennaj čaści słowa (korni) adzin skład, da katoraha z časam pryraśli prystaŭki, ustaŭki i kančatak.
Pačynajučy ad wiežy Babel i razychodu ludziej. Biblija zajmajecca tolki semickimi narodami, a pieradusim narodam Izrailskim.
§ 11. PAKLIKANNIE ABRAHAMA. ZIAMLA KANAAN.
Paklikańnie Abrahama. Abraham spačatku žyŭ u horadzie Ur, u krainie Chaldejskaj (blizka taho miesca, dzie budawali wiežu Babel), a paśla pierasialiŭsia ŭ horad Haran u Mezopotamii. Adsiul Boh paklikaŭ jaho, kažučy: „Wyjdzi z ziamli twaje, i ad radni twaje, i z chaty backi twajho, i jdzi ŭ ziamlu, katoruju ja tabie pakažu. A ja zrablu ciabie baćkam wialikaha narodu... i ŭ tabie buduć bahasłaŭleny ŭsie narody ziamli".
Abraham zaraz pasłuchaŭ Boha, pakinuŭ swoj kraj i baćkaŭščynu, uziaŭ z saboju swaju žonku Saru, swajho plamieńnika Lota iz ŭsiej majemaściaj pryjšoŭ u krainu, jakaja zwałasia Kanaan. Kali Abraham prybyŭ u Kanaan, Boh żjawiusia jamu jašče raz i skazaŭ, što hetu ziamlu addaść jahonamu patomstwu. Abraham pasialiŭsia tam (kala siańniašniaha Jeruzalimu) i žyŭ razam sa swaim plamieńnikam Lotam. A na tym miescy, dzie jamu zjawiŭsia Boh, Abraham zbudawaŭ aŭtar, na katorym składaŭ achwiary. Było heta na 2.000 hadoŭ pierad Chrystusam.
Apisańnie ziamli Kanaan. Ziamla Kanaan lažyć u Azii, na zachad ad Mezopotamii, tam, dzie stykajucca try čaści świetu: Eŭropa, Azija i Afryka. Kraj hety niewialiki, prastoru zajmaje kala 25.000 kw. klm. Hraničyŭ jon na zachodnich rubiažoch z Fenicyjaj i krajem Filistynaŭ (skul pajšła paźniejšaja nazowa Palestyna), na poŭdnia i ŭschod — z pustyniami, u jakich žyli wajaŭničyja semickija narody, patomki siańniašnich Arabaŭ.
Kanaan — kraj harysty, tolki kala Jardanu ciahniecca pryhožaja i dawoli šyrokaja dalina. Byŭ jon niekali dawoli ŭradžajny, asabliwa mieŭ šmat pašy, tak što staradaŭnyja nazywali jaho časta krajem, „apływajučym u miod i małako“[1].
Klimat byŭ zdarowy i cioply. Zimoju jduć wialikija daždžy, a letam — haračynia j suša, adnak bujnaja rasa ažyŭlaje raściny j letam. Radziła tam usialakaja zboža i płady, pa ŭzhorkach byli raskinuty winahradniki.
- ↑ Miod i małako — aznačali tahdy ŭradžajnaść krainy. Jašče ciapier małako z miodam jość dla Arabaŭ najlepšym pačastunkam.
