Старонка:Historyja świataja abo Biblijnaja Staroha Zakonu (1930).pdf/52

Гэта старонка не была вычытаная
§ 25. AHULNY PAHLAD NA EPOKU PATRYJARCHAŬ.

Epoka patryjarchaŭ abymaje čas pierad patopam i pasla patopu. U hetym časie ludzi razyšlisia pa ŭsich krajoch, padzialilisia na roznyja narody, pačali hawaryć roznymi mowami, raźwiwali materyjalnuju i duchowuju kulturu, nawučylisia karystacca spačatku z kamiennych pryładaŭ, a potym z branzowych i ŭrešcie žaleznych, nawučylisia abrablać ziamlu, budawać dla siabie damy i wialikija harady; stali wyrablać roznyja, što-raz lepšyja, patrebnyja ŭ haspadarskim žyćci, rečy — słowam pastupowa padbiwali pad swaju ŭładu ziamlu i ŭsio, što na joj jość. Biblija ab usim hetym mala haworyć, jana padaje pierawažna tyja fakty, jakija adnosiacca da historyi Božaha Abjaŭleńnia h. zn. da historyi našaj relihii.

Čas pierad patopam - heta čas uzrostu materyjalnaj kultury, asabliwa pasiarod patomkaŭ Kaina (synoŭ ludzkich), jakija addalisia ziemlarobstwu i asiełamu žyćciu, ale razam z hetym nastupiŭ u ich zaniapad kultury duchowaj i relihii.[1] Nia toje ŭ patomkaŭ Seta (synoŭ Božych) — jany imknucca bolej da kultury ducha, da raźwiazki relihijnych zahadak, pierachoŭwajuć pieršapačatkowuju relihiju, ale j jany z časam paddajucca ahulnamu sapsawańniu i ŭrešcie ŭwieś świet dajšoŭ da wialikaj maralnaj i relihijnaj ruiny. Biazbožnaść idzie razam z sfalšawańniem praŭdziwaj relihii — z bałwachwalstwam.

Tahdy kali pierad hrecham pierwarodnym našyja baćki nie mahli zhrašyć biez paddadzienaj im hrešnaj dumki zwonku, to ciapier ludzkaja natura, sapsutaja hrecham pierwarodnym, užo sama imkniecca da hrechu i niastrymoŭwanaja praŭdziwaj relihijaj idzie za swaimi blahimi nachilami — dyk čaławiectwa padaje ŭ hrech što-raz bolej i ŭreście apynułasia pierad katastrofaj. Patop maje ratawać čaławiectwa ad hetaha zła, jakoje tak hłyboka zakaraniłasia ŭ sarcoch ludzkich

  1. U žyćci adrožniwajuć dwajakuju kulturu: materyjalnuju i duchowuju. Materyjalnaja kultura adnosicca da roznych zdabytkaŭ u kirunku palepšańnia materyjalnaha bytawańnia čaławieka, jak sialiba, adzieža, abrablańnie ziamli, budowa haradoŭ, daroh, mastoŭ i h. d. Materyjalnaja kultura časta zawiecca cywilizacyjaj. A kultura duchowaja adnosicca da duchowaha žyćcia čaławieka, da jahonaj dušy, rozumu, serca, pačućcia, relihii - słowam da ŭsiaho taho. što raźwiwaje ŭ čaławieku lepšaje duchowaje žyćcio (nawuka, relihija, abyčajnaść). Duchowaja kultura časta zawiecca prosta kulturaj. Woś-ža materyjalnaja kultura stajała pierad patopam dawoli wysoka, asabliwa pasiarod patomkaŭ Kaina.