Старонка:Hramatyka bielaruskaj mowy.PDF/39

Гэта старонка не была вычытаная

Skaźniki ličby, adkazywajuć na pytanie: skolki? napr. udwaja, utraja, piać raz...

Skaźniki sposabu adkazywajuć na pytanie: Jak? napr. dobra, drenna, lohka. ciažka, prosta, krywa, cicha, zwolna, samachod i h. p.

Nikatoryja skaźniki majuć stupni pryraůnawania, napr. rana, raniej, najraniej. Dobra, lepiej, najlepiej, blizka, bližej, najbližej i b. p.

§ 38. Pryimak.

Pryimak heta jość niezmiennaja čaść mowy, užywanaja zaŭsiody pry imiennikach i pakazywajučaja, abo jak adna reč, ci asoba prypadaje da druhoj, abo jak čynnaść prypadaje da asoby, ci rečy.

Pryimki mohuć stajać i pierad zaimkami (bo jany zamieniajuć imiennik), a taksama pierad inšymi čaściami mowy, ustaŭlanymi miž pryimkam i imiennikam, abo zamieniajučymi imiennik, ale zaŭsiody pryimki adnosiacca da imiennika.

Tyja-ž pryimki mohuć stajać pry čynnikach, z katorymi zaŭsiody pišucca razam, napr. razkinuć, prybić, zrezać…

Pryimki bywajuć: prostyja: ab, ad, da, na, pry, z, za, nad, pad, dla, biez, praz i h. p. i składanyja: z-za z-pad, pa-nad i h. p.

Pryimki zaŭsiody wymahajuć taho, abo druhoha prypadka, pryčym nikatoryja užywajucca zaŭsiody z adnym i tym samym prypadkam, a druhija — raz z adnym, druhi raz z inšym.

Pry imiennym i zrobnym prypadkach pryimki nikoli nie stawiacca.

Pry zaležnym prypadku stawicca: ad, da, dla, dziela, biez, z-za, z-pa-nad, z-pad.

Pry dajnym užywaicca: k (ka) ale redka i pra.

Pry biernym užywajucca: praz, cieraz, pra, skroś.