Трэба сказаць, што ў цяперашнія часы пагражае нам тая-ж небясьпека, як і ў гістарычнай мінуўшчыне: наша інтэлігенція, па прыкладу расійцаў і палякаў, а найболей расійцаў, ахвотна перапаўняе адраджаючуюся крыўскую літэратуру чужаземскімі словамі. Калі здарыцца ў нашай гісторыі такое-ж адарваньнеся інтэлігенціі ад народу, як то было, то гэта занячышчаная мова ізноў астанецца толькі цікавым помнікам гістарычнай мінуўшчыны, але нязможа стацца патужным правадніком культуры, якім яна павінна быць. Мова перапоўненая чужаземскімі словамі, зьяўляецца ізолятарам культуры ад народных масаў.
У старадаўныя часы няволі народных масс так і думалі, што граматнасьць і культура не павінны быць удзелам народных нізoў. Яшчэ ў 1860-х гадах, ў Pacіі, былі людзі, якія падтрымлівалі погляд што: „кнігі пішуцца не для мужыкоў“ (Головацкі).
Дык цяпер, калі адраджаецца сама народная масса, нельга павадыром гэтай массы паўтараць старыя памылкі. Адроджаная наша мова павінна стацца добрым правадніком культуры, а гэткай яна зможа быць толькі тады, калі ў ей будзе найменш чужых слоў, калі кождае паняцьце будзе перакладзена згодна псыхіцы нашай мовы; калі формы слоў і будова сказаў будуць адпавядаць законам гармоніі, пераказаным нам ад нашых прапрашчураў.
Мова, гэта аблічча душы народу, і гэтае аблічча народнай душы нельга брыдзіць прылепкамі і наклейкамі, а наадварот, чым яно будзе чысьцейшым, тым прыгажэйшым і здаравейшым. Мы не павінны ісьці сьледам палякаў, якіх аўтары (Навачынскі) могуць пісаць „старапольскія“ повесьці, ўжываючы на сто чужых слоў, адно польскае.
