Шляхам жыцьця (1913)/V/Ужо днее…

С песень беззямельнаго Ужо днее…
Верш
Аўтар: Янка Купала
1913 год
Роднае слова
Іншыя публікацыі гэтага твора: Ужо днее.

Спампаваць тэкст у фармаце EPUB Спампаваць тэкст у фармаце RTF Спампаваць тэкст у фармаце PDF Прапануем да спампаваньня!




V. Сваім і чужым.

Ужо днее…

Пасьвячаю ўсім супрацоўнікам,
чытачом і прыяцелям «Нашае Нівы»
на памятку двухлетняго жыцьця яе
для нясення дабра, праўды і сьвету
забытаму, цёмнаму беларускаму
народу.





З-над сонных вод Нёмна, с-пад хвой Белавежы
Суседзі, суседкі, вітаю я вас!
Блудзіла я доўга па рытвах, па межах,
Аж сьцежку-дарожку знайшла во хоць раз.

Хоць, пэўна, вы знаеце, хто я такая,
Якім правам тут перэд вамі стаю,
Дзе дом мой, народ мой,—з якога я краю,—
Паслухайце смутную повесьць маю.

С канца у канец, дзе загнанае слова
Зьвініць беларуса,—ўладанне маё;
Шмат сотняў таму лет у хаце вёсковай
Ўзяла і праводжу сваё я жыцьцё.

С-пад гэтай хаціны па выдмах незнаных
Ганялі, чаго не згубіла, шукаць.
Глядзіце: во рукі і ногі у ранах,
А раны на сэрцы — каму-ж іх паняць?!

Па грудах, каменнях хадзіла я босай
І кроўю чырвонай дабрыла зямлю;
На шаты мае пагледалі з укоса
І песьню з насьмешкай віталі маю!

З балотам мешалі, пагардай плевалі
Ўсе тые, што вырасьлі нават са мной!
З маім людам згінуць на век мне казалі,
І страшна было мне так жыць сіратой!..

За сошкай, за коскай, с сярпом і с сякерай
Я шла-валаклася, дзе шоў мой народ;
Заплатай было, што ён часам мне верыў
І думкі снаваў аба мне з году ў год.

Шлі векі. Магіла легла пры магіле,—
Вада змыла наспы, крыжы пагнілі;
Гаротнасьцей зможэны, ў крыўдзе, ў бяссільлі
Там прадзедаў косьці без часу ляглі.

Шлі векі. Хрэст брала народнай сьлязою;
Срэдзь віхраў, і бураў, і холаду зім
З людзкой неразлучны ўзяла шлюб бядою,
І тузаюць мной, як народам маім.

Здушылі мне голас на родных на нівах
Крыж цяжкі упадку з народам несла,
І думаў чужынец, што ўжо я няжыва,
Ня вярце! Жыву, як ад векаў жыла!

Я ўсё, колькі сілы, змагала, ўставала!
Я жыва! Народ мой са мною, пры мне!
Я ўсё перанесла і вышла я с хвалай,
Я сільна, я вечна ў сваей старане!

Прайшло засьляпенне, мінае трывога;
На небе ўжо новая відна зара.
Шырок прада мною гасьцінец-дарога.
Ўжо днее! ўжо днее!—к сваім мне пара!