Biełaruski Kalendar Swajak na 1919 hod/Wažniejšyje zdareńnia palityčna-hramadzianskaho žyćcia na Biełarusi
| ← Ustaŭnaja hramata Rady Biełaruskaj Narodnaj Respubliki | Wažniejšyje zdareńnia palityčna-hramadzianskaho žyćcia na Biełarusi Публіцыстыка Аўтар: Вацлаў Ластоўскі 1918 год |
Karotki narys razwićcia aświety na Biełarusi da pieršaj čwierci XVII stalećcia → |
Прапануем да спампаваньня!
Wažniejšyje zdareńnia palityčna-hramadzianskaho žyćcia na Biełarusi.
S 30 na 31-je śniežnia 1917 h. Bolšewiki štykami i kulamiotami razahnali pieršy Usiebiełaruski Konhres u Miensku.
25 studnia 1918 h. Adkryłosia Biełaruskaje Nawukowaje Tawarystwo.
25, 26, 27 studnia. Adbywałasia u Wilni Biełaruskaja Konferencija.
26 studnia. Adbyłasia biełaruskaja imša ŭ wilenskim Katedralnym kaściele u kaplicy św. Kazimira. U časie imšy chor złoženyj z dziaciej znachodziačychsia pad apiekaj T-wa „Zołak“ śpiewaŭ duchoŭnyje pieśni pa bielarusku.
1 lutaho. Verwaltung Biełastok-Hrodnia ułučen u miežy Litwy, pad najmieńniem Pałudniowaja Litwa.
9 lutaho. Padpisana zhoda miž Centralnymi Dzierzawami i Ukrainskaj Respublikaj, pawodle katoraj Biełaruskaje Paleśsie trapiło ŭ miežy Ukrainy.
20 lutaho. Arcybiskup Mahiloŭskaj Eparchii pazwoliŭ u katedralnym pieciarburskim kaścieli hawaryć kazańnia pa biełarusku.
28 lutaho. Zaniat niamieckim wojskam Miensk.
3 marca. Padpisan mir miž Centralnymi Dzieržawami i Rasiej, pawodłuh katoraho hraničnaja linija razrezała Biełaruś na dźwie paławiny.
3 marca. Wyjšła ů Słucku štodziennaja biełaruskaja hazeta „Rodny Kraj“.
25 marca. Niamiecki kancler apawieściŭ litoŭskaj delehacii pryznańnie swabodnaj i niezaležnaj Litoůskaj dzieržawy zwiazanaj z Niamieččynaj wiečnaj suwiaźziu, asabliwa mytnaj wajennaj darožnaj i hrašawoj. (Pawodłuh Brestskaj umowy biełaruskaja čaść Wilenščyny, Hrodzienščyna s pawietami Bielskim i Biełastockim uschodziać u miežy Litwy.
25 marca. Rada Biełaruskaj Narodnaj Respubliki, — wybranaja Usiebiełaruskim Zjezdam 30 śniežnia 1917 h. i dapoŭnienaja členami Biełaruskaj Wajskowaj Rady, ziemstwoŭ, miest, nacionalnych mienšaściej, — apawieściła Niezaležnaść Biełaruskaj Narodnaj Respubliki i wydała Ustaŭnuju Hramatu.
1 krasawika. Pačała wychadzić u Kijewie hazéta „Biełaruskaje Słowo“.
9 krasawika. Adbyłosia pieršaje zasiedańnie Predstaŭnikoŭ Uradu Ukrainskaj Narodnaj Respubliki i Predstaunikoŭ Uradu Biełaruskaj Narodnaj Respubliki dziela razhladu sprawy ŭstanoŭleńnia hranic miž abiedźwiema Respublikami.
20 krasawika. Atkryłasia Adeskaja Biełaruskaja Rada.
25 krasawika. Padadzien Niamieckamu Uradu, praz ruki niamieckaho pasła pry Ukrainskim Uradzie, memorjał s prośbaj kab Niamieččyna pryznała niezaležnaść Biełarusi z daluččeńniem Hrodzienščyny pa Prypiać i biełaruskaj čaści Wilenščyny z miestam Wilniaj.
28 krasawika. Ustanoŭlena Dzieržaŭnaja piečać Biełaruskaj Narodnaj Respubliki — pahonia s kruhawym nadpisam: „Biełaruskaja Narodnaja Respublika“.
28 krasawika. Sekretarjat Bielaruskaj Narodnaj Respubliki daručyŭ prafesaru M. Downar-Zapolskamu arhanizawańnie Biełaruskaho Dzieržaŭnaho Uniwersytetu ŭ Miensku.
10 maja. Atkryłasia arhanizacija biełaruskaj školnaj moładzi „Biełaruskaja Studenckaja Rajnica“.
14 maja. Pieršaho składu Sekretarjat Biełaruskaj Narodnaj Respubliki padaŭsia ŭ adstaŭku; wybran nowy Sekretarjat (druhoha składu).
21 maja. Predstaŭnikami niamieckaj wajennaj ułaści raspuščeny polskije lehijony, jakije blizka paŭtara hodu trywali ŭtrymliwajučysia s prymusowych rekwizytoŭ u Uschodniaj čaści Biełarusi — Minščynie i Mohileŭščynie.
2 maja. Pieršy raz u Wilni, na Božaje Cieło, išła biełaruskaja pracesija sa swajej, z biełaruskimi nadpisami, charuhwiaj. Biełaruskije duchoŭnyje pieśni śpiewaŭ chor sarhanizawany T-m „Zołak“.
1 čerwienia. Adkryłasia ŭ Miensku Biełaruskaja Uradowaja Konserwatoryja.
6 i 7 žniŭnia na Dekanalnym zjezdzie Dzisienskaho Dekanatu pastanoŭleno kab u Dekanacie parafijalnyje škoły byli z biełaruskaj wykładowaj mowaj.
24 žniŭnia. Adkryłasia ŭ Wilni „Suwiaź Kulturna-Nacionalnano Adradžeńnia Biełarusi“.
1 kastryčnika. Wyjšoŭ pieršy biełaruski palityčna-literaturny miesiačnik „Krywičanin“.