Hołas dušy (1934)/III/Rachunak sumleńnia
← Malitwy prad spowiedziaj | Rachunak sumleńnia Публіцыстыка Аўтар: Казімір Сваяк 1934 год |
Malitwy pa spowiedzi → |
Rachunak sumleńnia.
Ciapier prypomni sabie hrachi prociŭ Boha, ludziej i siabie samoha, hrachi dumkaj, słowam i čynam. Prypaminaj ad apošniaj spowiedzi, prabiahajučy dumkaj usie padziei swajho žyćcia. Prypaminaj tak-ža i ličbu hrachoŭ; kali nia zmožaš dobra prypomnić liku, to prynamsi prypomni, skolki razoŭ ty mieniej-bolej dapuściŭsia jakoha hrechu i jak prypomniš, tak i skazy na spowiedzi: prosta, ščyra i adkryta.
Prykazańni Božyja:
I. Ci maliŭsia? Ci paznawaŭ swaju wieru? Ci nia čytaŭ knižak biazbožnych? Ci nia wieryŭ u waražbu i zababony? Ci nia stydaŭsia swajej wiery i relihijnych praktyk? Ci nia chistaŭsia ŭ wiery?
II. Ci nie prysiahaŭ daremna abo na falš? Ci z pašanaj wyhawarwaŭ Imia Božaje, N. Dziewy Maryi i światych Božych? Ci nia bluźniŭ prociŭ Boha?
III. Ci nie pracawaŭ u światočnyja dni ciažka?
IV. Ci pawažaŭ baćku i matku? Ci nie dawodziŭ ich swaimi pastupkami da smutku i śloz? Ci šanawaŭ staršych?
V. Ci nia biŭ kaho i nie paškodziŭ kamu na zdaroŭji? Ci swajo žyćcio i zdaroŭje šanawaŭ? Ci nia mučyŭ źwiarat?
VI. Ci nia dumaŭ dabrawolna ab biasstydnych rečach? Ci nie zabaŭlaŭsia biasstydna z saboju abo z kim? Ci nia šukaŭ akazii da raspusty? Ci nie hawaryŭ ab brydkich rečach? Ci nie dapuskaŭsia jakich brydkich učynkaŭ? Moža kaho zhoršyŭ?
VII. Ci nia ŭkraŭ čaho? Ci nie zrabiŭ škody abo kryŭdy? Ci nie ašukaŭ kaho? Ci addaŭ ułaśniku znojdzienuju abo ŭkradzienuju reč?
VIII. Ci nia świedčyŭ falšywa? Moža ŭdawaŭ kaho niesprawiadliwa, moža łhaŭ i čarniŭ bližnich? Moža praklinaŭ? Moža falšywa świedčučy zrabiŭ kamu kryŭdu?
IX—X. Ci nie hrašyŭ pažadańniem čužoj rečy? Ci nia byŭ prahawity? Moža žadaŭ zrabić što drennaje?
Prykazańni kaścielnyja.
I. Ci świata naležna światkawaŭ?
II. Ci byŭ u światočny dzień na Imšy św.? Ci ŭšanawaŭ miesca światoje? Ci swaim zachawańniem nie pieraškadžaŭ kamu malicca?
III. Moža ŭ posnyja dni jeŭ z miasam?
IV. Ci byŭ u Wialikodnaj spowiedzi i Kamunii św.?
V. Ci ŭ W. Poście abo Adwencie nie chadziŭ na bali abo hučnyja wiečaryny i hulni?
Hrachi haloŭnyja.
Ci nie pahardžaŭ ludziej, ci nia byŭ prahawity, niaprystojny, hniaŭliwy, zawidny, laniwy, ci nia było pjanstwa? Paznaj, jakaja u ciabie najbolšaja zahana i starajsia siabie pieramahčy. Spytajsia tak-ža ŭ siabie, ci dobra spaŭniaŭ swaje abawiazki?
Hrachi prociŭ Ducha św.
Moža spadziawaŭsia na dabratu Božuju i hrašyŭ? Moža traciŭ nadzieju na miłaserdzie Božaje i upadaŭ u rospač? Moža ŭporysta adkidaŭ jakuju praŭdu wiery? Moža zawidawaŭ łaski Božaj bližniamu? Moža byŭ zakamianiely ŭ hrachoch i adkładaŭ pakutu až da śmierci?
Hrachi čužyja z našaj winy.
Moža zahadywaŭ kamu hrašyć, moža namaŭlaŭ, moža radziŭ, moža pamahaŭ abo nie pieraškadžaŭ hrašyć? Moža pakryŭ čužy hrech, a moža chwaliŭ ci baraniŭ čužy hrech?
čytajučy hety rachunak sumleńnia, prypaminaj sabie ŭsie swaje prastupki i ŭkładaj ich u pamiaci. Na kartačcy zapiswać nia radzicca (z wyniatkam tych, što majuć wielmi słabuju pamiać), bo spawiadacca treba nia z kartački, ale z serca.
Kali ŭžo ŭsio prypomniš, zbudzi ŭ dušy ščyry žal, što Boha aśmieliŭsia źniawažyć i pastanaŭlaj paprawicca.
Malisia choć-by tak:
Malitwa.
Widziš, o Boža moj, prad saboj hrešnika, katory Ciabie mnoha raz aśmieliŭsia źniawažyć. Ale prašu pakorna darawaci: serca raskajenaha nie adkidaj, o Boža! Dziakuju ščyra, što pazwoliŭ mnie dačakacca dnia siańniašniaha i nie pakaraŭ mianie śmierciaj. Dziela zasłuhi Chrystusa, nadzieju maju, što hrachi maje ŭ hetaj spowiedzi adpuściš. Kajusia za ŭsie błudy maje, o moj Boža, bo samachoć abražaŭ Ciabie, Ajca majho najlepšaha. Daj mnie luboŭ Twaju, chaču mocna Ciabie lubici, i dziela taho sumna mnie, što ja iznoŭ zhrašyŭ. Pakinuŭ Ciabie, nie chacieŭ łaski Twajej, uzhardziŭ Taboj! O Boža, Ty Najdaražejšy Skarb moj, jak-ža mahu razlučycca z Taboj! O Boža! Kajusia za ŭsie hrachi maje: wialikija i małyja. Pastanaŭlaju bolš nie hrašyć i pilna pracawać nad paprawaj swajho charaktaru. Lepiej mnie ŭmiorci, jak praz hrech stracić Ciabie, Boža Najmilejšy!
Kali ŭžo pryjdzie twoj čarod spawiadacca, prystupisia da spawiadnicy, uklenč, pieražahnajsia i skaży: „Pachwalony Jezus Chrystus“, kali spawiadnik adkaža, skažy: kali byŭ u spowiedzi i ci pakutu naznačanuju adprawiŭ, a potym hawary swaje hrachi biaz nijakaha stydu, pierakručwańnia abo zwalwańnia winy na kaho druhoha.
Skončyŭšy ŭsio, skažy, što bolej ničoha nia pomniš, za hrachi žaleješ i chočaš paprawicca. Dalej słuchaj, jakija spawiadnik budzie dawać tabie rady i napaminańni, zapamiataj dobra, što budzie wyznačać za pakutu, a kali stanie adhawarywać razhrašeńnie, bisia ŭ hrudzi i kažy: „Boža, budž miłaściwy mnie hrešnamu“. Kali spawiadnik zastukaje, dajučy znak, što spowiedź užo skončyłasia, pieražahnajsia, adyjdzi, uklenč pierad aŭtarom i adhawary malitwy pa spowiedzi i zadanuju pakutu.