Rodnyje zierniaty (1916)/II/Leto/Letnije światy i abrady
| ← Sud | Letnije światy i abrady Этнаграфічная праца Аўтар: Вацлаў Ластоўскі 1916 год |
Wosień → |
Прапануем да спампаваньня!
Letnije światy i abrady.
Leto — čas daśpiewańnia ŭsiakaj pašnicy i ŭsiakich pładoŭ ziamli, haračy čas zboroŭ, Pierš pačynajecca praca kala siena, paśla daśpiewaje žyta, jaryny, harodniny i sadowiny. Dziela hetaho i letnije abrady našy, jak kraju ratajskaho, ciesna zwiazany sa zboram uradžajoŭ. Najwažniejšaje zbožže ŭ nas — žyto. I ot-že zbor žyta maje swaje abrady.
Kali žyta daśpieje, spraŭlajuć zažynki. A spraŭlajuć ich takim ładam: dzień pierad zažynkami haspadary sprašywajuć žniej, i haspadynia napiače blinoŭ, jaječni i ŭsiakaj strawy nawaryć i ranicaj razam sa žniejami idzie ŭ pole. Zažynaje sama haspadynia, a žniei wijuć piarewiasło. Kali nažnie pieršy snop jaho wiažuć, staŭlajuć u staroncy i pakrywajuć stanam kuželnaho pałatna. Paśla sadziacca ŭkruh jaho ŭsie žniei, zakusywajuć i piajuć pieśni. Paśniedaŭšy, ŭsie razam prystupajuć da žniwa. Wiečeram pieršy snop s pieśniami niasuć u chatu i staŭlajuć u kucie. Pieršy snop staić na pokuci, pakul nie pačnuć zwazić snapy ŭ humno. Kali prywoziać pieršy woz u humno, tady prynosiać s chaty pieršy snop, razwiazywajuć jaho i kładuć nakryž pad snapy.
Jak žniwo kančajecca, spraŭlajuć dažynki. Na apošnim žatym zahonie wybirajuć kuścik najlepšaho žyta, i da jaho ŭsie žniei kirujucca. Hety apošni kuścik abstupajuć ŭsie žniei, zžynajuć jaho adnym macham i kładuć u najbolšy snop. Paśla, pasieŭšy kala najbolšaho snapa, wyciahajuć z jaho kałośsia i wijuć s pieśniami, wianok. Nadzieŭšy žytni wianok na haławu wybranaj dziaŭčyny, žniei iduć damoŭ, piejučy dažynkowyje pieśni. Haspadar z haspadyniaj sustrečajuć u dźwierach žniejak s chlebam-sollu, s čarkaj miodu sałodkaho. Paśla bywaje sytnaja wiačera a pa wiačery — pieśni i tancy z muzykaj.
Spas, 6 žniŭnia, światkujuć u pamiać piereabražeńnia Chrystowa na hare Tabor. Hetaje świata nazywajuć takže Bahačom, bo jano prypadaje najbahaciejšy čas hodu. Da Spasa daŭniej byŭ zwyčaj nia jeści nijakich fruktoŭ. U kaścioły i cerkwi narod prynosić paświačać roznyje frukty, a paśla malitwy u światyniach haspadary ustraiwaju bahatyje abiedy, a maładziež wiečeram ustraiwaje składkowyje ihryščy s pieśniami i tancami.