Zbiór praw litewskich (1841)/Zygmunt Stary/Przywilej witebski 1509.
| Przywilej witebski 1509 Аўтар: Жыгімонт Стары 18.02.1509 |
Прапануем да спампаваньня!
P R Z Y W I L E J
PRZEZ KRÓLA ZYGMUNTA WITEBSZCZANOM ROKU 1509. PONOWIONY.
(Z kopii metryk litewskich T. XLI. p. 243 — 246, W oryginale p. 142 — 144.)
Priwilej korola Jeho miłosti Zigimonta, obywatelem wojewodstwa i mesta Witebskoho na prawo i wolnosti ich danyj.
Zigimont boźiu miłostiu i dalej.......
— Czinim znamenito sim naszim listom, chto na neho posmotrit, abo cztuczi jeho usłyszit, ninesznym i potom buduczim, komu budet potreb toho wedati. Bili nam czołom wsi kniazi, bojare i słuhi Witebskije, wójt i wsi meszczane mesta Witebskoho, i wsią zemla Witebskaja: i powedili pered nami: sztoż priszedszi złodei z Welikoho Nowahorodu, pokrali cerkow preczistoje bohomatery, i w toj cerkwi priwilej ich ukrali, kotoryjzo oni, ot otca naszoho, korola jeho miłosti meli, i kopeju toho priwila, pered bratom naszim Alexandrom korolem jeho miłostiu kłali, i jeho miłost na to im swój priwilej dał, i tot oni priwilej pered nami wskazywali: i bili nam czołom: abychmo im, na to dali nasz list, priwilej po tomuż. I my z łaski naszoje za ich k nam wernuju służbu, pożałowali jesmo ich tym. Dali jesmo im nasz list, potomuż, kak otec nasz i Alexandr korol jeho miłost im był dał, i kak też w priwili brata naszoho Alexandra korola jeho miłosti, wypisano, sztoż nam w domy cerkownye, w dom boży preczistoje bohomatery, i w dom boży sweteho ducha, i też w dom boży błohoweszczenia preczistoje, i u winyje cerkwi, ne wstupatisia; i w kupleniny, kotoryje budut kupleny za naszim dozwoleniem, i w bezatszcziny, i w otmerszcziny Witebskije też nam ne wstupatisia; i żon ich siłoju za muż nedawati, a kotoryi Witeblenin, w miraja otkażet ostatok swojeho imenia komu, w to nam ne wstupatisia; a i w podwodu konej horodowych ludej, i w poselskich, ne brali putnych; a chołopu i robe wery ne iniati; a o bidę prawa dati; a predkow naszich, welikich kniazej, sudom, neposuzywati; cziniti nam z Witebliany pospołu, a bez prawne Witeblanina nekaźniti; a i swoich sudow sudiwszy, ne peresuzywati; a wina prijdet, ino nam po winę kazniti, a czołom bitie nam u Witblan prijmati, czerez paruku ich, w żeleza ne sażati, ani w kotoruju kazń; a otczin w nich ne odnimati; takież w seła ich kupłenyje i w polia ne wstupatisia; na zaocznoje powedanie ne weriti, a chto imet nam ich obmowlati, toho nam Witblanom objawili; a w zastawu nihde Witblan nesażati, a na wojnu byti im z nami pospoł hotowym, a powołosti wojewodę Witebskomu nejezditi; a pojedet w łowy, ino jeho postanom nedariti; a stanet sia u kotoroho Witblanina tatba, i doiszczut sia w kotoroho Witblanina tatby licom, ino Witbleninu tatbu wsiu licom wernuti, a czoho licom nedoiszczut sia kotoroje tatby, ino islen statinoho domu, żonoju jeho i detmi zapłatiti hibeł jeho, a wtom tati my wolni, a ne budet w tatia czim płatiti tatby, ino jeho isten wydati, hde jeho choczet, tam jeho dej net, a sej brow horodeckich, u prihon nasz, ne hnati, ani w podwody, ni w łowy takież, i u wesy Witebskije, ani w łokot nam newstupatisia; a koli kotoryi Witblenin u wesech prostupit, abo w łohti, ino Witblanom samym kazniti winowatoho po swojemu prawu, a nam w to newstupatisia; a w kotoroho Witblenina zahudiat wosk w riże, abo i hdej, a prijedet do Witebska, ino Witblanom samym kazniti winowatoho, a nam w to newstupatisia; i hde czyja otczina, seka, reki, abo ozero, ino nam w to newstupatisia; a Witblanom naszich rek, abo ozer, ne taili, a chto potait, ino nam karati, a Witblany na mnej dariti sia nikomu. Także jesmo im i myta otpustili, wo wsej naszoj otcziznie, wecznie, i jeszcze pożałowalijesmo ich na sadibu, i nawyhon koitin wor, a Michajłowski wor, a Zaruczejski wor. Też kotoryi Witblenin pobiet sia meży soboju, a za deckim pojednajut sia, ino nam kunica szerstiu z mirszcziny; a koli oczom poswaretsia i wydadut sia oba, to wina na nas; a wydast sia odin, a druhyi ne wydast sia, za to nam ich kazniti, a za zakładnuju kunicu na nas brati, po deseti hroszej, a borcu po dwa hroszy. Takież, deckowania od rubla po czotyry broszy, a na milu po dwa hroszy, a władicznemu służę i bojarskomu, po tomuż deckowania, i też władice na popech Witebskich zbornaja kunica szerstiu. Także i nam dawati wojewodu po staromu po ich woli, a kotoryi im budet ne lub wojewoda, a w mowiat jeho pered nami, ino nam wojewodu im inoho dati po ich woli, a prijechaw'szi wojewode naszomu perwoho dnia k Witebsku, cełowati jemu krest k Witblanom, na tom, sztoż bez prawa ich ne skazniti powodam ni wczom. Takież, Witblanom żiti u Witebsku dobrowolno, wsiakomu po staromu, pokule wchoczet chto. A kotoromu Witblaninu od nas budet nasilno, a budet jemu ne lubo nam jeho siłoju nederżati, ino jemu put czist kudy pochoczet bez wsiakoje zaczepki; a pojti jemu prócz w naszu otcziznu, a w Litwu ne tajno swetomu błohoweszczeniu czołom udariwszi, i naszomu wojewode objawiwszisia, i swojej brati mużom Witblanom, a u swoim imeniu wolen wowsem idia procz oddast otkażet, nam w to newstupatisia. Takież, kotoryi od nasilia załowati budet nam Witblanom na Witblanina, prijechawszi w Litwu, a bez istca: na neho deckoho z Litwy ne słati, dawati jemu nasz list k naszomu wojewode, chotiaby o smertnoj wine, a jemu suditi po cełowaniu naszim sudom, do smotreti prawa, so kniazi, i z bojary, i z meszczany, a osudiwszy jeho, kazniti po ich prawu Witebskomu. Też, kotoryi budet kniaź, abo bojariń, abo słuha, abo meszczanin, szto wysłużił na predkoch naszich welikich kniaziej, toho nam u Witblan neotnimali, po hramotam tych kniażej. A mesticzow Witebskich, z horoda Witebskoho newesti w on. Takież, kotoryi budet Litwin, abo Lach kreszczeny byli w ruskuju weru u Witebsku, a chto s toho rodu i tepere żiwet, toho nam neruszati, prawa ich chrestianskoho niwczom ne łomiti. A na to, na wse, dali jesmo im, ses nasz list, twerdo i weczno, i peczat naszu kazali jesmo priwesiti k semu naszomu listu. Pisań w Horodnie w let 7017. (ery chrześcianskiej 1509.) meseca fewrara 18. den indikt 12.[1]
Sigismundus rex Sst.
- ↑ Nie chcąc rozłączać dwóch potwierdzeń przywilejn Mjdowdnego z roku 1507. i 1514. umieściliśmy przód jednem i drugiem przywilej nadany W itebszczanom w roku 1509,