Збор твораў (Бядуля, 1937)/V/У ваўнянай начы

Ноч расла, як горны сон У ваўнянай начы
Верш
Аўтар: Змітрок Бядуля
1937 год
Палаў заход
Іншыя публікацыі гэтага твора: У ваўнянай начы.

Спампаваць тэкст у фармаце EPUB Спампаваць тэкст у фармаце RTF Спампаваць тэкст у фармаце PDF Прапануем да спампаваньня!




У ВАЎНЯНАЙ НАЧЫ

Мора блакітнасць абвіта паўночнай жалобай.
Туліцца вецер, як злодзей, між замчышчаў-скал.
Цемра плыве па абрывах, аб камень б‘е лобам,
Вые, галосіць, ў аддалі, шалёны шакал.

Ціш заблудзілася ў крыках, заслеплены зрокі,
Капаюць хвілі, бы кроплі, бы рой камароў.
Ноч непрагляднасці поўна, як буйвала вока,
Шыры і высь затапіла цямрыстая кроў.

Шолахі, шумы і крыкі — дзе сонца патухла.
Там, дзе палала зарніца — і попел і пыл.
Носяцца тысячы гукаў, лунаюць, як птухі:
Ноч несупынна іграе — музыка сляпы.

Князь з сваёй бандай спыніўся на гвалт водаспаду,
Самотным сябе адчувае пад дзікім кустом:
Выраслі ў міг забабоны заснуўшай Элады.
Драпае нешта за сэрца — не ведае што…

Эй, каб хутчэй да аула, хутчэй к прыбярэжжу! —
Лезе ў голаву думка — навостраны нож;
— Хлопцы, хутчэй да аула! Усіх перарэжам!
— Хлопцы! Давай папрацуем ў апошнюю ноч!

Вееры пальмаў шапочуць, дрыжаць, нібы крыллі,
Звоніць пустымі клыкамі мядзяны бамбук,
Вышыўкі спуджаных зорак аблокі пакрылі, —
Зоркі, бы ружы, сарваны мільёнамі рук.

Банда імчыць к прыбярэжжу ганнёю імсцівай,
Стукае князева сэрца пужліва „так… так…“
Банда спынілася раптам. Да князя пачціва:
— Свеціць ля самага мора совецкі маяк…

Князь песціць вус і жартуе: — Хай свеціць маяк нам.
Смела наперад, няма нам дарогі назад!
Дайце аулы ўсе знішчым! Застукнем, загракнем,
Покуль дагоніць нас з тылу чырвоны атрад…

Сполах застыў між цяснінаў, трывожыць высоты,
З процьмы дэльфінам заёрзаў, дзіцёнкам крычыць.
Радасці дня пасхаваны медузнай слізготай,
Згінулі ўсе паратункі ў ваўнянай начы.

Сівым разгневаным стадам буйтураў-грамадаў
Скача на бераг шматзвонны імпэтны прыбой,
Дробіць каменні ў пясчынкі, змывае, як здраду,
Брызгае полымем брызгаў між белых зубоў.

Лямант нястрыманы глушыць скалістыя жмуты,
Вабіць на трызну віхураў уздыблены вал,
Водгукі даляў спляліся ў грымучыя скруты,
Вые, галосіць ў аддалі шалёны шакал.

Сціснуты морам пявучым, прыбойнай мярэжкай,
Здзіўлены цудам узгор‘яў, шматвёрсных брускоў,
Цягнуцца скурай пантэры, вузкія бы сцежкі,
Бедныя гнёзды-аулы былых батракоў.

Ціха паўзе, як вужака, да сакляў драпежнік,
Следам за ім яшчэ многа крывавых гуляк.
— „Хлопцы, хутчэй да аула! Усіх перарэжам!“
Свеціць ля самага мора совецкі маяк.

З вохаў начы вырастаюць капытныя грукі —
Коннік імчыцца стралою, на хвілю прыстаў,
Быццам знямелі ў трывозе сталёвыя рукі —
Выплыў з афінскіх паданняў забыты кентаўр.

Стрэл уначы нечаканы, бы свіст у паветры,
Гулкую ноч прадзіравіў, як ножніцы шоўк.
Водгук скаціўся трохкратны з вышыняў у нетры,
Бразнуў у шпіль кіпарыса, парваўся і змоўк.

Князь паваліўся адразу, ні крыку, ні стогну,
Быццам сарваўся з галіны кізілавы ліст.
Меткі стралок быў спакойны, скупы на патроны,
Трапіў у князева сэрца бывалы чэкіст.

Гагры, 15/II 1926 г.