|
Вось што дзеткі, мае краскі:
Што хадзіць за многа міль?
Можа лепей замест казкі
Расказаць вам адну быль?
Згодны?
Добра.
Ну дык вось.
Зваўся хлопчык наш Савось,
Ой, і быў-жа ён дурасьлівы!
У сад лазіў па грушы, па сьлівы,
Дзіркі ў градах рабіў —
Моркву сьцібрыць любіў,
І маку ён скручваў галоўкі, —
Ну, на гэта быў страх які лоўкі!
А рукі ў яго ня мыты,
Нос не абцёрты.
А сам ён сярдзіты,
Такі задзірака,
Такі забіяка,
Буян,
Грубіян.
Зачэпіць старога,
Пакрыўдзіць малога,
Такі ўжо нягоднік,
Да гэтакі шкоднік!
Бегаў загуменьнямі,
Кідаўся каменьнямі,
Пападаў у шыбы —
Хоць гані з сялібы!
Меў на зло сьмякалку,
Зьніме з вежы галку,
І такі гарачка,
Няхай яго качкі!
У Савосева суседа
Быў пярэсьценькі каток,
Выхаванец Паўла дзеда,
Такі слаўны пястунок!
Нос чарнявы,
Хвост бялявы,
Задзірасьценькі,
Кіпцік-шчыпчык
Заграбасьценькі,
Хапкі-драпкі
Машастовыя,
А шарсьціначкі
Шаўковыя,
Губкі, зубкі
Адмысловыя,
Вусы-русы
Патырчастыя,
Тая сьпінка,
Як націнка,
Выгінастая.
Вушкі-служкі
Ня мыляюцца,
Вочкі ў ночку
Запаляюцца.
Ну, такі каток харошы,
Як драпянка за тры грошы!
Хадзіў коцік пад масток,
Лавіў рыбку за хвасток,
Потым дзеду ён на печы
Казкі-байкі варкаваў,
Белым хвосьцікам дарэчы
Тахты сьпевам адбіваў.
Коцік з дзедам жыў у згодзе,
Не сварыліся за печ.
Быў раз коцік на паходзе —
На мышэй падняў ён меч!
Шоў каток з паходу,
Разагнаўшы мышак,
І сеў на калоду
Пад страху ў зацішак.
Грэе сабе сьпінку,
Мордачку і лапкі.
Зірк — Савось з будынку
Выскачыў бяз шапкі!
За Савосем — Рудзька.
— Кусі ката, цюцька! —
Коцік бедны ўвесь жахнуўся,
Ды на шчасьце быў тут плот,
А пры плоце дуб, і кот
Толькі фыркнуў, мільгануўся
І на дубе апынуўся.
Сеў каток
На дубок,
Кажа забіякам:
Эх, Савось, шалапай!
Ты мяне не чапай
І ня цкуй сабакам!
Не ўдалося Савосю
Катка падкусіць
І прышлося Антося
На помач прасіць.
Вось Савось
І Антось
Сталіся дружакі.
Каля клуні стаяць,
Штось ліхое таяць —
Радзяцца, вужакі!
Як злавіць ім катка
І аддаць з малатка
Рудзьку на расправу.
Падшывальцы-ж яны,
І іх розум дурны
Выдумаў забаву!
А па тэй нарадзе
Саўка торбу крадзе,
Анцік — хлеб сабаку.
А каток на печы
Сеў, як той старэчы,
Яму і ня ў знаку.
Эх, пярэсьценькі каток!
Сьцеражыся ты, браток!
Не хадзі ты па надворку,
Не хадзі гуляць за горку —
Там бяда цябе чакае,
Сам ня ведаеш, якая.
Асьцярожненька хадзі,
За Савосем ты глядзі,
Бо Савось замысьліў штось,
Нездарма з ім і Антось.
Затаіўся ў кутку
Наш Савось і катку
Замаўляе зубы
Для кацінай згубы:
„Ах, ты, коцічак мой!
Які файны ты, ой!
Што за сьпіначка,
Ну, карціначка!
Ідзі, коцік, да мяне,
Не пакрыўджу цябе, не!
А якія вочкі!
Бачаць сярод ночкі!
А якія лапкі!
Да як яны цапкі!
Ах, ты, мой каточак,
Чорненькі насочак!
Ідзі-ж, коцік, да мяне:
Не пакрыўджу цябе, не.
Яўкнуў коцік, выгнуў сьпінку,
Хвост падняў, як корбу,
Але ў тую-жа хвілінку
Шусь каток у торбу!
І панесьлі катка у поле.
А там чыста — ні кусточка,
Ні хваінкі, ні дубочка,
Адны межачкі ды ролі.
Няма дзе катку схавацца:
Чуць сінее лес далёкі,
І сяло за тры валокі,
Як катку там ратавацца?
Плача ў торбе коцік, плача:
„Мяў, мне душна! Мяў, мне цесна!
Б‘ецца сэрцайка балесна,
Бо мне грозіць сьмерць, няйнача“.
Кот бурчыць і гурчыць,
Лапамі дзярэцца,
А Савось хоць-бы што —
Цешыцца, сьмяецца.
— Ну, спыніся, Антось,
Падзяржы сабаку:
Толькі выпушчу ката,
Цкуй тады ў атаку.
Адышоўся Савось,
Анцік прытаіўся,
І тут коціку астрог
Раптам адчыніўся.
З торбы выскачыў, прысеў —
Трэба-ж разглядзецца.
Зірк — там Рудзька! што рабіць?
Дзе яму падзецца?
— Цкуй! пускай! крычыць Савось.
— Кусі ката, Рудзька!..
Ша! чаго-ж так закрычаў
Наш Савось нялюдзка?
Глянуў Анцік — вось дзівота!
Вось дзе ліха, вось бяда!
Што зрабіла ім дурота
І што сталася з ката!
Вось папаліся дзе змоўцы —
Проста шкода малышоў:
На Савосевай галоўцы
Коцік схованку знашоў!
Лемантуе бедны Саўка,
Ашалелы, чуць жывы
Кот упіўся, ну, як п‘яўка,
І ня зьнімеш з галавы!
Запусьціў капцюр у скуру
Аж да самае касьці.
Скача Саўка з таго дуру
Ды крычыць: „Пусьці! пусьці!“
Рудзька верціцца навокал,
Брэша, цапае катка.
Ай, Савоська, ты мой сокал!
Справа дрэнна і брыдка!
Ой, нагараваліся,
Ой, бяды набраліся
Хлопцы з тым катом!
З поля як вярталіся,
Людзі з іх сьмяяліся,
Тыкалі пярстом.
Шоў Антось уперадзе,
Рудзьку вёў на прывязі,
Пазіраў уніз,
А Савось на водшыбе,
На галоўцы з коцікам,
Шэпчучы: „кіс-кіс!“
І хоць ён не піонэр,
А чырвоны меў каўнер.
1926 г.
|
Прапануем да спампаваньня!