Збор твораў (Купала, 1925—1932)/I/Гусьляр/Памяці С. Палуяна

Курганы Памяці С. Палуяна
Верш
Аўтар: Янка Купала
1925 год
Профэсару Б. Эпімах-Шыпіле
Іншыя публікацыі гэтага твора: Памяці С. Палуяна (Купала).

Спампаваць тэкст у фармаце EPUB Спампаваць тэкст у фармаце RTF Спампаваць тэкст у фармаце PDF Прапануем да спампаваньня!




ПАМЯЦІ С. ПАЛУЯНА[1]

Куды ідзём?.. куды пракляцьце нас вядзе?
Якія далі здабываем?
Дзе гарт, надзея, вера ў будучыну — дзе?
Чым сэрцы, думы акрыляем?

Няшчасны край! чым быў, чым стаў, чым будзеш ты
З сваім век стогнучым народам?
Як нёс — нясеш ярмо упадку, сьлепаты,
І зьмен чакаеш год за годам.

Чакаеш ты… а толькі жалабы ўсё чуць;
Асот уеўся ў твае гоні;
Сыны твае загубе сілы аддаюць,
Губляюць косьці ў бяспрытоньні.

Сьцяжыны замкнуты туды, дзе ясны быт
Душы ня кідае ў бадылі;
Шырок гасьцінец вечна толькі чыст, адкрыт
К шынку, вастрогу і магіле.

З канца ў канец залеглі толькі туманы,
Адвагу выгнала трывога:
З-пад хмар зьлятаюцца на жыр свой груганы,
Над гэтай грагаюць пажогай.

Куды ідзём?.. У паніжэньні, ў цемнаце
Яшчэ адно загасла сэрца,
Хоць так прыветна біла зорам, яснаце,
Як толькі душ вялікіх б‘ецца.

Ня стала сіл змагацца з блудам векавым,
Змагацца з доляю няшчаснай,
На радасьць недругам, на жаль нямы сваім
Прыбыў курган, курган напрасны.

Так мала жыў, а столькі ўжо рабіў надзей
Сваім паглядам няштодзенным!
Якіх ня роіў сноў аб старане сваей,
Як верыў ў свой народ нязьменна!

Як верыў, як да родных рваўся ніў і сёл
З душой і сэрцам беларуса!
Любіў даль сьветлага прывольля, як арол,
Ня знаўшы думам сваім мусу.

Шукаў ўсё праўды між чужымі і сваймі.
І ўсюдых праўду гэту гналі;
Адзін-адным стаць мусіў сам паміж людзьмі,
У думках мкнучы выжай, далей.

Для беларускіх грамадзян байцом, слугой
Так шчырым быў, а грамадзяне —
Эх! ніткаю к пятлі плацілі не адной,
Хоць колькі ўздоху ў час расстаньня…

О, стыд і ганьба вам, сьляпні, што сілам маладым
К жыцьцю гародзіце запоры!
Пагардай вам патомак плюне ў вочы ўсім,
Пракляцьцем памяць абгавора.

За што, чуць-чуць прабуды зьява к нам зышла,
А ўжо сьляды крыжамі знача?
За што расіць аўтар свой кроўю пачала?
Зірнула мараю звадзячай?

Зышоў ваяк за долю, славу і народ,
Пяском засыпалі жвіровым.
Сьпі, мой таварыш, сьпі! надойдзе новы ўсход,
І брат заплача добрым словам.

Сьпі, дружа мой, сявец у родных слоў сяўбе
Па нашай дрэмлючай старонцы!
Няхай зямелька будзе лёгкай для цябе,
Як лёгка рваўся ты да сонца.



  1. С. Палуян — адзін з першых таленавітых беларускіх публіцыстых, рэволюцыянэр па перакананьнях. Рэд.