Збор твораў (Купала, 1925—1932)/VI/III/З Конрада Вальленрода

Мужык і вужака З Конрада Вальленрода
Верш
Аўтар: Адам Міцкевіч
1932 год
Арыгінальная назва: Konrad Wallenrod, Rozdział I (1828)
Пераклад: Янка Купала
Хаўтурны марш
Іншыя публікацыі гэтага твора: З Мальборскай вежы званы загудзелі…

Спампаваць тэкст у фармаце EPUB Спампаваць тэкст у фармаце RTF Спампаваць тэкст у фармаце PDF Прапануем да спампаваньня!




З КОНРАДА ВАЛЬЛЕНРОДА

ВЫБАР

Урывак

З Мальборскай вежы званы загудзелі,
Бубны, гарматы ў тахт загрымелі:
Ў Крыжацкім брацтве дзень важны сягоньня;
Зусюль камтуры ў сталіцу сьпяшацца,
Дзе, ў капітульным засеўшы законе
І ўзваўшы духа сьвятога навукі,
Ўраюць, каму крыж вялікі аддасца,
І меч вялікі ў чые зложуць рукі,
Дзень і другі дзень нарада сплывае —
Шмат мужоў першым быць робіць заходу:
А кожны з іх роўна высокага роду,
Кожны заслугі высокія мае;
Толькі адна ўсё-ж між брацьцяю ўгода:
За ўсіх стаўляе вышэй Вальленрода:

Хоць сам ня з прусаў, хоць ён чужаніца, —
Славай напоўніў сваёй заграніцу:
Ці вёў па горах за маўрам ганітву,
ЦІ біўся з туркам на водным прасторы, —
Першы на сушы і моры у бітвах,
Першы у крэпасьці ломіць запоры.
Дзе-ж сілай можна ў гульні паказацца,
Няхай ён толькі надлобнік падыме, —
Ніхто ня важыцца з ім мацавацца,
Яму пяршынства даецца усімі.

Ня толькі ў бітвах крыжацкія роты
Праславіў лет маладых сваіх славай:
Красюць яго хрысьціянскія цноты —
Ціхасьць, пакора, ўніканьне забаваў.

Конрад ня слынуў у хорамным блыску
З гутаркі гладкай, з лісьлівых паклонаў,
А так-жа меча для подлага зыску
Не запрадаў ён за ласкі баронаў;
Век малады пасьвяціў манастыру,
За німашто меў чыны і пачоты,
Ня гнаўся нават за ўцехаю шчырай,
Мінстрэляў гімны, дзявочы залёты
Не весялілі сьцюдзёнага духу, —
Ён мімаходам пахвал усіх слухаў,
Здаля ад пекных паненак трымаўся
І з імі гутаркі як-бы стыдаўся.
Ці ён нячулым такім ўрадзіўся,
Ці век зьмяніў так — бо хоць яшчэ молад,
А ўжо сівы быў, з вачэй веяў холад,
І цень цярпеньня па твары ўсім віўся —
Трудна згадаці. Ну, часам, бывала,
І ён дзяліў з маладзежай бяседу,
Нават дзяўчат ня чураўся німала,
Спрыт меў за кпінкі адцяцца суседу,
І складна, з важнасьцяй сыпаў няўзнакі
Пахлебствы паням, як дзецям забаўкі.
Але хвіль гэткіх бывала ня многа,
І чуць хай толькі слаўцо не такое —
Хоць для другіх і ня значыць нічога-
Яму знаць многа хадзіла аб тое:
Памяць к айчызьне… Кахана дзяўчынка,
Путы, вайна, аб Літве успамінка,
А ўжо Канрад паглядае іначай:
Перастае быць вясёлым, забаўным,
Зноў, як нічога ня чуе, ня бача,
І аддаецца сваім думам тайным…
Мусіць як стан свой законны успомніць,
Сам сабе ўцехі земскай бароніць.