|
За вакном, за дваром сьнегавы буралом
Сьвішча, кліча, кляне, задзіраецца.
То у твар сьцебане лебядзіным крылом,
То наскочыць на карк за халодным вуглом,
То па даху віхром прабіраецца…
Бель ўзьвіваецца;
Баба лаецца:
— Каб табе благі лёс!
Каб-жа ты не данёс,
Каб цябе ды табой ды пасыпала!
Вось паркан падапрэш,
Хоць ты хмаранькі рэж!
І чаго мяне вынесла — рыпала!
Ў хаце цёпла у нас,
І парадак, і час…
Мой зяцёк не абы-што, ды шэсьцьдзесят
Кожны месяц бярэ, —
Ні сячэ, ні арэ, —
А да грошы прыладзіў-жа нейкі сват!
На дачку толькі — зірк!
Дык яна, як мыш, — нырк!
І у хаце цяпер перайначыў усё.
Але так, зяць нішто, —
Не абмераў кутом,
Мне за печкаю месца прызначыўшы…
Каб цябе паралюш!
Каб табе той каклюш! —
Ну, глядзі — так і смажа спадніцаю!
Нібы я не стара,
Нібы з плечаў — гара,
Нібы ночкай — і я маладзіцаю!
Да кумы-ж я іду.
Да старой не дайду.
А язык, далі-бог, так і чэшацца!
Аб зяцьку, аб дачцы,
Прабачайце, айцы, —
Аб суседзях усіх, — каб усьцешыцца!
Мусіць, прыдзецца зноў
Аглабелькі дамоў,
Дзе за печкаю месца прызначана…
Каб табе благі лёс!
Во, нячысьцік нанёс, —
Ўсё на сьвеце цяпер перайначана!..
Над руінай старой, над цагельнай гарой
Курыць-веіць мяцеліца, круціцца…
Праз вакнішчы руін то забрэша парой,
Як мінулых гадзін перагранай ігрой,
То плыве яна качкаю-вуліцай…
Хто занудзіцца,
Той забудзецца…
Вартаўнік на пасту, на каўзучым масту,
Аж на вочы налезла „будзёнаўка“.
А як месяц з-за хмар дасьць усьмешлівы твар,
Заблішчыць у руцэ яго конаўка…
Келіх дыму-агню:
„Стой, я пост бараню!“
Штых трыкутны глядзіцца у месячык.
Той халодны і той
Над руінай гарой…
— Вартаўнік, вартаўнік, ці ты ўвесь пачыў?
— Не заснуў я, ды не!
Вецер моцна кране,
Калі толькі хоць крыху забудуся.
Мне ня спаць на гары,
Аж да зьменнай пары, —
Хай у вочы пасыплецца груда ўся!
У-у-у… і-і-і… ўой…
Ссы — ссу — ссі.
Сьпі, сынку мой,
Пасьсі сьняжку, пасьсі!
А над садам таксама гудзе буралом.
Але-ж добра у садзе пад сьнежным крылом.
Толькі двом, толькі двом!
Хай для іншых ні сьцежак, ні лавы няма —
Ім дарма, ім дарма!
Бо для гэных, як лявы гаручай струмень,
Як эгіпэцкі цень, гэты месячкаў цень…
А сьняжынкі, як сьлёзкі, па шчочках цякуць,
І так хочацца буру і сьвет прыгарнуць,
Ды каб сыпаў, ды сыпаў з паднеб‘я сьняжок
На пушок, на лужок каб насыпаў стажок…
Ды каб месячык толькі вось так не глядзеў,
Каб сьмяяцца над імі, паганец, ня сьмеў…
Калі хочаш — зірні, як з каханых вачэй
Прабяжыць прамяністы сыгнал, гарачэй
За сузор‘і паўднёвых начэй…
Там, на месяцы белым ні сьнегу, ні бур
Ні людзей, ні садоў, ні віхур, —
Дык глядзі-ж, дык жыві вось хоць нашым жыцьцём,
А то сьпіш як пустыня сваім нябыцьцём.
А то сьпіш, ды сьмяешся над нашым жыцьцём!
Лернік лады пераводзіць
І стаіць, стары, пад сьнегам,
Ён вачамі не паводзіць
І ня рупіцца начлегам,
Бо сьляпому ўсё аднака:
Дзень ясьнейшы, ночка цёмна…
Белы вочы ў небарака,
Думкі ціхія бяздомны.
Вецер з чорнай барадою
Непаважліва балюе,
Над някрытай галавою
Кошык сьнегавы гатуе…
„Я-то-о па-а-слаўшы-ы
Неба разу-у-мей-це,
Ня зямлі ста-а-яў-шы
Ветра-мі узьвейце…
І прышлі ад мора
Праз горы прарокі,
Грахі адпусьцілі
Па людзёх у змрокі“.
Так сьпявае дзед той, лернік
Словы нейкія старыя,
Для яго яны глыбокі,
Для людзей яны сьляпыя…
Хай там Кэплер ці Капэрнік
Ставяць зорныя законы, —
Іх ня ведае той лернік,
І нічому ня зьдзіўлёны.
Перад ім часы нясуцца;
Завірыла завіруха;
Перакінуліся троны, —
Гукі трапілі праз вуха…
— Кажуць, людцы ўжо ня тыя,
Але-ж вось ідуць па горцы,
Нечым новым занятыя,
І сьмяюцца богаборцы.
Часам, хто-які спыніцца
Ды падкіне грош у кошык,
А ня просяць, каб маліцца…
І сьляпы схавае грошык,
Ды пашоў круціць па струнах.
І заплачуць струны ўночы,
Бо ня плачуць яго вочы.
Яго вочы, як той месяц, —
Толькі ў іх няма усьмешкі;
Барада навокал ходзіць,
Нібы з хмарынкі адзежкі…
Для музыкі ўсё аднака:
Дзень ясьнейшы, ночка цёмна.
Белы вочы ў небарака,
Думкам ціха і бяздомна…
Вецярок ды сьняжок круцяць белы вірок.
Разышліся натоўпы па дворыках.
Помнік ціхі стаіць, нібы белы грыбок;
Бель падучая засьціла зоркі.
Не балюе тут вецер з сівой барадой,
Барада, як і сам, нярухома.
Тут у сьвяты ідуць, ды ідуць чарадой,
Сьпеў дрыжыць у паветры знаёма…
Вулкі моўчкі бягуць,
Толькі дроты гудуць.
Вецер б‘ецца у краты мядзяныя;
Ды часамі скрозь рык
Леры просіцца зык,
Са старым, са сьляпым пакіданае…
|
Прапануем да спампаваньня!