Як вясну гукалі (1927)/Пра кветку «брат-сястра»
| ← Буй-Вецер | Пра кветку „брат-сястра“ Апавяданьне Аўтар: Васіль Каваль 1927 год |
Легенда пра песьню → |
Прапануем да спампаваньня!
ПРА КВЕТКУ „БРАТ-СЯСТРА“
Будуць дзеўкі краскі рваць…
Будуць дзеўкі краскі рваць —
Нас з табою ўспамінаць“…
З народнай песьні
∗
∗ ∗ |
…Пад жалейку берасьцяную пастуха-лерніка ў жоўта-лістым гаі, пад шэпт расы-красы, калі хмель на тычынах павіваецца — у народзе кажуць песьні-легенды, перажыткі — казкі.
І народам пераказываюцца тыя паданьні:
|
пра кветкі купальскія, |
І разносіць буй-вецер па Беларускіх абшарах і перажыткі людзкога жыцьця, а журавы нясуць іх у далячынь-вырай.
— Беларусь!
Беларусь мая песенна-казачная, ты губляеш-раскідваеш свае пялёсткі ў рытмах новага —
|
буйна-квяцістага, |
Зарасьлі ў даль прыгожа-песенную сьцежкі рутай-мятай пахучаю…
|
У пару вяснова-радасную, |
І трапляецца мне часамі, ідучы сьцежкай-дарогай мурожнаю зьбіраць тыя пялёсткі, завіваючы ў вянок з сініх васількоў у жыце…
∗
∗ ∗ |
Сівенькі дзядуля апавядаў мне пра гэта.
— Бывае часам у людзей гора, як хмара чорная… І сыпяцца тады сьлёзы на жоўты жвір-камень…
Нарадзіўся сын у жанчыны, і аднясла яна дзіцё-сына на сіні Дунай.
— Ой, ты ціхі Дунай, калышы маё дзіцё! — так пяецца ў той песьні.
Ішлі гады карагодам-чарадою.
І расла ў той краіне кветка палёў ды лясоў — дзяўчына красуня…
Ішлі гады карагодам-чарадою.
Узгадаваў Дунай на сініх грудзёх сына забытага людзьмі.
Сустрэліся ў пару маладую на гора ліхое дзяўчына-красуня з хлапцом забытым людзьмі, і моцна закахаліся, як ня можна кахаць жыцьцё. А па старому звычаю дзядоў-продкаў іх ашлюбавалі…
Толькі тады праведалі, што дзеці адной мацеры — брат ды сястра.
Нельга было зламаць закон той страшэнны, і ня было моцы чалавечаму адчуваньню разьвязаць гэта простым розумам…
І сказаў брат сваёй сястры:
— Пойдзем, сястрыца, к ціхаму Дунаю ды ўтопімся з табою!
А ціх-Дунай кажа:
— Не вазьму.
А сінія хвалі кажуць:
— Выкінем…
І сказаў брат сваёй сястры:
(Так гаворыць песьня-легенда)
|
— „Пойдзем, сястра, у цёмны лес |
— На Купалу на Івана пойдуць дзеўкі ірваць кветкі, будуць у песьні пець пра нас…
І раскінуліся ў цёмным лесе кветкаю, што завуць:
— „Брат-сястра!“
Часта ў народзе ўспамінаюць гэтую кветку.
І з нязвычайнай любасьню кажуць:
— Вось прыгожая кветка — „брат-сястра!“ Брат — сіні цьвет, а сястрыца — жоўты цьвет…
Складаюць песьні-легенды пра прыгожа-вясновую кветку „брат-сястра“.
∗
∗ ∗ |
…Трапляешца мне часта, ідучы сьцежкай-дарогай мурожнаю, зьбіраць тыя пялёсткі, завіваючы ў вянок з сініх васількоў у жыце.