Rodnyje zierniaty (1916)/II/Wiesna/Ziemla
| ← Ziemla, na katoraj my žywiem | Ziemla Абразок Аўтар: Змітрок Бядуля 1916 год |
Na niwie → |
| Іншыя публікацыі гэтага твора: Зямля (Бядуля). |
Прапануем да спампаваньня!
Ziemla.
Ziemla…
Wialiki, biazmierny abšar ziamli adkrywajecca woku majmu.
Ja padyjmajusia wyšej i wyšej na niejkich skrydłach i z dziwam razhladaju wializnaje ŭładarstwo ziamli…
Jak u kazcy, niasucca pradamnoj šyry hetaj ziamli, katoryje iduć lesami, niwami, łuhami, dalinami, miejscami ŭzaranymi, miakkimi, niby puch, šnurami i miejscami kamianistymi, šerymi hłybami…
Jak u kazcy, niasucca pradamnoj pory hodu: świataja, zialonaja wiesna, haračaje, załatoje leto, sytnaja bahataja wosień, bliskučaja, zdarowaja zima…
I mieniajucca farby i mieniajucca widy…
Usio žywieć, usio ruchajecca… šumić…
Ziemla Maci naša! Čujecca zaŭsiody i ŭsiudy twajo ciopłaje, žywatwornaje dychańnie, katoraje miodam pa žyłach razliwajecca…
Usie my dzieci twaje — i raślina, i žywioła, i čeławiek…
Usich ty nas rodziš, usie my žywiom na tabie, ŭsich ty nas iznoŭ pryjmaješ u siabie.
I chto kareńniami swaimi hłybiej u ziamlu starajecca ŭleźci, ŭ taho haława čuć nie da samaho soniejka dachodzić, u taho ščaście rekoj — morem razšyrajecca…
∗
∗ ∗ |
Doraha kožnamu čeławieku ziemla rodnaja, katoraja dała jamu žyćcio i hadawała jaho, jaho baćku i dzieda i praščura i ŭwieś narod swoj… oj, jak doraha!
Jon jej malitwy haworyć, jon jej pieśni piaje razam s ptuškami, z lesam i ručejčykam…
Jak poŭnyje zierniaty na tučnaj ralli, ŭ dušy kožnaho razrastajecca miłaść da kraju swajho i, jak najdaražejšy skarb, jak hniazdo ščaścia, pieredajecca ad pakaleńnia ŭ pakaleńnie…
∗
∗ ∗ |
Časam hetak čeławiek ziamli swajej haworyć:
„Ziemla, rodnaja! trymaj mianie krapčej, daj mnie žyć! zastupisia za mianie!..“
„Bujnym wichram niasiecca worah i choče wyrwać mianie s samymi kareńniami…
„Ziemla! što mnie rabić?“ — płače jon, jak dzicia da matki swajej…
I ziemla tady hetak atkazywaje jamu:
— „Bolej bractwa pamiž saboj i mieniej strachu. Luboŭ twaja da mianie budzie ratunkam twaim… Stoj na swaim miejscy adwažna i budzieš wiečna žyć u mianie, jak toj łazowy kust, katoraho jak by nie adsiekali, a jon usio razrastajecca…
∗
∗ ∗ |
Bywaje, ustaje ceły kraj, jak adzin čeławiek i idzieć na śmierć, na muku — za ziamlu, za kraj swoj rodny z wialikaj adwahaj…
I sycicca ziemla krywioj čeławieka i siejecca kaśćmi jaho, dzie baroznami słužać kurhany mahilnyje…
Samaje apošniaje słowo čeławieka pry kanańni:
…„Ziamielka, matka rodnaja! samy najdaražejšy skarb swoj, žyćcio swajo addaju tabie!“
I čeławiek adwajowywaje ziamlu swaju, žyćcio swajo, kraj swoj…
Pytańnia dla hutarak i piśmiennych rabot. Jak može padniacca čeławiek nad usiej ziamloj i ahlanuć jaje ŭsiu? (myślami). Što bačyŭ čeławiek, padniaŭšysia myślami nad ziamloj? Čamu kožnamu čeławieku doraha ziemla, kraj? Čamu my mienš lubim čužuju ziamlu (kraj)? Što ziemla kaže da čeławieka, katory prosić utrymać jaho pry sabie? Jak treba razumieć miłaść da ziamli? Kali bywaje, što ŭwieś kraj baronić ziamli? Čyje kości pakrywaje naša ziemla u swaich mahiłach? (Bačkoŭ, dziadoŭ i pradziedoŭ). Ci pakinuŭšy ziamlu, dzie pachawany našy baćki i dziady, znajdziem my na świeci druhuju swaju ziamlu? Čamu nie? Jak nazywajecca taja ziemla, na katoraj my žywiem? Čamu jana nazywajecca Biełaruśsiu?
Prykazki. Ziemla i dobrych i chudych poić i kormić. Ziemla, jak maci, i razbudzić i spać na swaich hrudzioch ułože. Čužyna pałynam parasła, ślezami palilasia. Naša ziemla našym potam abmyta, našymi kaściami uhnojena. U swajej ziamli swaja praŭda i siła.