Байкі, гумар, сатыра/Байкі/Хворы леў і асёл

Сабачы звычай Хворы леў і асёл
Байка
Аўтар: Іван Крылоў
1928 год
Арыгінальная назва: Лисица и Осел
Пераклад: Баляслаў Друцкі-Падбярэскі
Прарок

Спампаваць тэкст у фармаце EPUB Спампаваць тэкст у фармаце RTF Спампаваць тэкст у фармаце PDF Прапануем да спампаваньня!




Хворы леў і асёл.

Адкулечка разумная брыдзеш ты галава?
Спаткаўшы нек асла ліса спытала
— Ды вось, вяртаюся ад льва.
Ну, кумачка, для нашага сьвірэпнага цара
Прышла паскудная пара:
Стары цар-леў —
Відаць сьмяртэльна захварэў:
Ўся моц яго ужо прапала,
Ляжыць у яме, бы калода —
І між зьвярынага народа —
Ужо няма яму увагі ні пачота:
Рабі з ім кожны, што каму ахвота!
Падумаеш: яшчэ нядаўна так было—
Прад ім траслося, што жыло,
Рыкне — дык зараз хто куды
Ўцякаюць зьверы, поўныя жуды.
Хаваюцца усе, каб не папасьць на вочы…
А сяньня вось, зусім ня тое:
Леў стаў, бы дзіцянё малое,
І з самай раніцы да ночы
Вакол яго натоўп, вазьня:
Ўсе зьвяры тут, ідзе грызня,
Затое, каб бліжэй прабрацца,
За ўсё старое расквітацца:
Адзін — пырне у бок рагамі,
Той зубам ірване, а той—капне нагамі…

— Ну ты-ж напэўна льву ня сьмеў
Капытамі сваімі дацца ў знакі?
— А што я горш ад іншых, ці мо’ леў
Чакаць меў ад мяне падзякі?

Праўда, я перад усім
Стараўся не спаткацца з ім.
Аднак хоць з ім я й ня сустрэўся,
Ды страху шмат і я наеўся!

Жарты—гэткі страшны зьвер!
Дык як-жа хочаш, каб цяпер —
Калі бяз сілы ён застаўся
І я за страх з ім ня сквітаўся?

Само сабой, насколькі мог
Пазнаць яму даў сілу ног;
І брыкнуў падыйшоўшы скрыта:
Хай ведае асьлінае капыта!


У подленькіх людзей заўсёды так бывае:
Пакуль уладу хто і сілу мае —
Яго баяцца,
Наровіць кожны падабацца,
Прад ім жывое усё ледзь дыша…
Калі-ж лёс яму не дапіша,
З вышыні уніз спадзе
І апынецца у бядзе —
Дык подлая душа ураз імкнецца,
Бы той асёл у байцы гэтай, —
З былым веліччам каб сустрэцца
З аднэй нікчэмнай сваей мэтай:
Бяз дай прычыны ў знакі дацца —
З бяды ягонай насьмяяцца…