|
Кепска, калі кепскі
Ўдасца гаспадар, —
Сам у сваім доме
Ніякі ўладар.
У яго парадак —
Адпусьці ты грэх:
І сабе на гора,
І людзям на сьмех.
*
Хата ў яго хата —
Дзіркі на страсе,
З печы дым ня ў комін,
А пад столь нясе.
На курынай ножцы
Пуня і хлявок, —
Вецер ім салому
Закасаў на бок.
Зруб у студні зьехаў,
Гразь цячэ ў ваду,
І асьвер і вочап
Толькі на бяду…
А платы навокал —
Тын і частакол, —
Дзе гнілая жэрдка,
Дзе зламаны кол.
*
Чыста ў яго, чыста —
Лад вядзе стары;
Лому, гною кучы,
Хоць ты падбяры.
З гноем пад нагамі.
Граблі, вілы, крук,
Пад вакном у лужы
Рыецца парсюк.
Рыцьвіны ды ямы
Па дзядзінцы скрозь,
Ажно калі глянеш
Разьбірае млось.
Сам ён непамыты
Лета і зіму, —
Дзедаў дзед ня мыўся,
Дык чаму-ж яму?..
*
Статак яго, статак,
Не знайсьці нідзе:
З поля і на поле
Чуць ідзе-брыдзе.
Конь сьляпы, з ахватам,
Ходзіць, абыяк,
Есьць адна карова
І ў таей кільчак.
Кашаль сьвіньню душыць,
Ног ня ўзьніме кныр,
„Матылі“ ў авечак —
Круцяцца, як вір.
Вылезла ў ягняці
Воўна дачыста,
А цялё за хлевам
Ходзіць без хваста.
*
Праца ў яго, праца —
Мабыць з гультаеў:
Рана спаць кладзецца,
Позна ўстае.
Дзе там нейкі трактар,
Дзе там нават плуг:
Ён сахой, як прадзед,
Гоні верне ў круг.
Паарэ наўзрэхі,
Куст расьце — расьці!
Церабіць ня варта,
Можна абыйсьці.
Бараны жалезнай
Неспанатрыў ён, —
Смыкам дапатопным
Ёрзае загон.
Сеяць-жа як выйдзе
Гэты свой узрэх:
Дзе насыпе кучу,
А дзе голы плех…
Збожжа ў яго, збожжа —
Дзякуй ні за грош:
Неабходных дзёран,
Як абходных больш.
Жыта паспляталі
Гірса ды званец,
У пшаніцы „сажа“,
Дурнап‘ян-дурэц.
Вераб‘ю авёсік
Толькі да калень
.
Адно толькі вусьсе
Выпусьціў ячмень.
Бульба, як арэхі,
Па тры пад карчом,
Боб, гарох, капусту,
Збэрсала сьвінчо.
*
Возіць з поля, возіць,
Што ня згноіў дождж, —
Не зьбярэ ўмалоту —
Каласы, як хвошч.
Малацьба надыйдзе,
Бо патрэбен хлеб,
Нашто малатарня,
Балазе ё цэп.
Таксама на арфу
Ня прышла пара, —
Веелкай навее
Кубялок дабра.
Млын хоць недалёка —
Ня прывык яшчэ:
Зьмеле ў жорнах жыта,
Ў ступе круп стаўчэ.
*
Сядзе есьці, сядзе
За кульгавы стол,
Траяногі зэдаль
Чуць ня рыне у дол.
Груца ды зацірка,
Цэд, цура, кісель,
Мілта, саладуха —
Амаль стравы ўсе.
Ані тэй закрасы,
Ані скваркі тэй,
Бульба з мундзірамі,
Хлеб нібы з пасей,
Бліны, верашчака —
На паўгода раз,
Нават чамяруха
Рэдка ў які час.
*
Едзе ў госьці, едзе —
Запрасіў камрат, —
На чым сьвет скаголіць
Кволы панарад.
Не падмазаў колаў,
Колы і скрыпяць,
Па вандолах скачуць
Ні ў дзесяць, ні ў пяць.
Загваздкі, атосы —
Па аднэй няма.
З восі лезе шворая,
У гару старчма.
Конь той клыпу-клыпу,
Сем гадзін — вярста;
Вонкі хамуціна
Прэцца з хамута,
Плеценая вобраць —
Адны матузы,
Галаву шмальцуе
Горш ад дзермязы.
Што ні крок супоня
Рвецца як аб пень,
І гужы з дугою
Злазяць з аглабень.
Падсядзёлак зьехаў
Аж пад бруха ўніз,
А чарасьсядзельнік
Пад калёсы зьвіс.
Набадрыкі-зрыўкі
Шыты на вырост.
Ляйчыну з вузламі
Конь злавіў пад хвост.
Замест нейкай пугі
Стусіна дубец,
Але й той з двара ўжо
Сьцёбаны ў канец.
*
Едзе ў госьці, едзе…
Едзь-жа ў добры час!
.........
Кепска, калі кепскі
Гаспадар хто з вас.
| 
Прапануем да спампаваньня!