Hołas dušy (1926)/III/Pakuta i Eŭcharystyja
← Chrost i Konfirmacyja | Pakuta i Eŭcharystyja Публіцыстыка Аўтар: Казімір Сваяк 1926 год |
Kapłanstwa i Žanimstwa → |
Pakuta i Eŭcharystyja.
Sakrament Pakuty (spowiedź) ustanawiŭ Chrystus na adpuščeńnie hrachcŭ. „Kamu adpuścicie, budzie adpuščana; kamu zatrymajecie, budzie zatrymana“. Patreba woś pryznacca da hrachoŭ, kab ksiondz moh asudzić, chto wart adpuščeńnia, a chto niepryhatawany da jaho. Spytaj swajho spawiednika, jak časta maješ spawiadacisia. Bo nia roŭna dla ŭsich Spowiedź. Chto pracuje nad zdabyćciom chryścijanskaj daskanalnaści, pawinien čaściej spawiadacca, kab nia tolki ačyścicca z hrachoŭ, ale i wyrablać u swaim charaktary dobryja nawyčki (cnoty) pad kantrolaj duchoŭnaha kiraŭnika. Častaja Spowiedź, heta — dwatydniowaja (abo j tydniowaja). Siaredniaja — kožnaj pary hodu: heta značyć na wiasnu, ŭletku, uwosień i zimoi. Redkaja — heta raz u hod. Najlepiej zrobiš, kali wyspawiedaješsia što-miesiac. Tady ksiondz moža pazwolić komunikawacca čaściej. A nie, to spawiadajsia kožnaje pary hodu. Raz u hod chodziać da Spowiedzi tolki słaboj wiery, abo j horš. A jšče radziej — było-b hrecham, bo kožnaha hodu pawodle nakazu Kaścioła, treba prystupicca da Eŭcharystyi. Z hrachoŭ wialikich treba spawiadacisia kaniečna. Z hrachoŭ małych taksama treba, ale možna dastupić ich adpuščeńnia jnačaj: aktam žalu i lubowi Boha. Najbolš poŭnaje adnak adpuščeńnie praz Spowiedź i razhrašeńnie (absolucyju). Nia treba spawiadacca z taho, što ty sam nia ličyŭ hrecham, — chiba dziela spakoju sumleńnia, asabliwa kali ty sumlawaŭsia: ci hrech, ci nie. Kali chto sumyśla taić hrech ciažki, Spowiedź jaho niawažnaja: tak, jak-by j nia byŭ. Horš jašče, bo prybyŭ nowy hrech, katory zawiecca światakradztwam, nawat dwa, kali prystupiŭ pa takoj Spowiedzi da Eŭcharystyi. Pryhatujsia-ž dobra zaŭsiody prad Spowiedziaj, kab paśla nia mieć zhryzoty, što błaha spawiadaŭsia. Kab dobraja była twaja Spowiedź, prypomni sabie hrachi ad apošniaj wažnaj Spowiedzi: najpierš ciažkija, paśla małyja. Pierabiraj u myśli prykazańni Božyja, kaścielnyja, hrachi proci Ducha światoha i inšyja, jak maješ u katechizmie. A pomni, što biaz pomačy Božaj ani dobra prypomniš, ani pažaleješ, što zhrašyŭ. Mocna treba malicisia, kab paznać hrachi, ich złość i patrebu paprawy. Spowiedź biaz žalu i pastanaŭleńnia paprawy ničoha niawarta. To-ž prasi Boha, kab Jon daŭ hety žal i achwotu da paprawy. A jak ščyra prasić budzieš, budź spakojny, što Spowiedź twaja ŭdasca. Nie hawary na Spowiedzi ničoha lišniaha j pomni, čaho pryjšoŭ: kab paprawicca z bludoŭ swaich. Paśla Spowiedzi prasi Boha wytrywałaści, dziakujučy za łasku darawańnia hrachoů. Tymčasam uzbudzi akty wiery, pakory, lubowi haračaj prad pryniaćciem Eŭcharystyi — Komunii.
Malitwy prad Spowiedziaj.
(Da Ducha światoha).
O, Duchu światy! Pahlań miłaserna na mianie hrešnaha i zžalsia, bo ciemra hłybokaja zalahła dušu maju. Daj-ža mnie swajho światła Boskaha paznaci hrachi maje i paprawicisia ščyra. Maju dobruju wolu, o Boža, pryznacca z žalem da ŭsich prawinaŭ maich i kaicca praŭdziwa. Ty ŭspamažy pamiać i wolu maju! O Najświaciejšy Razdaūca łaski i praŭdy! Budź sa mnoj u hetaj tak wažkaj hadzinie i daj łaskawa ačyścicca mnie z hrachoŭ maich, uzyjści na nowuju darohu žyćcia, ducham złučycca z Chrystusam na žyćcio lepšaje, čyściejšaje, miłaje Bohu i ludziam.
Pašla prypomni sabie hrachi proci Boha, ludziej i siabie samoha. Hrachi dumkaj, sławami, čynam. Zbudzi skruchu i žal, što Boha aśmieliŭsia zniawažyć. Malisia woś choć-by tak:
Widziš, o Boža moj, prad saboj zradnika, katory Ciabie mnoha raz aśmieliŭsia zniawažyć. Ale prašu pakorna darawaci: serca razkajenaha nie adkidaj, o Panie! Dziakuju ščyra, što pazwoliŭ mnie dačakaci dnia siańniašniaha i nie pakaraŭ mianie śmierciaj. Dziela zasłuhi Chrystusa, nadzieju maju, što hrachi maje ŭ hetaj Spowiedzi adpuściš. Kajusia za ŭsie błudy maje, o moj Boža, bo samachoć abražaŭ Ciabie, Ajca majho najlepšaha. Daj mnie luboŭ Twaju, chaču mocna Ciabie lubici, i dziela taho sumna mnie, što ja jznoŭ zhrašyŭ. Apuściŭ Ciabie, nie chacieŭ laski Twajej, ŭzhardziŭ Taboj! O Boža, Ty Najdaražejšy Skarb moj, jak-ža mahu razłučycisia z Taboj. O Boža! Kajusia za ŭsie hrachi maje: wialikija i małyja. Pastanaŭlaju bolš nie hrašyć i pilna pracawać nad paprawaj swajho charaktaru. Lepiej mnie ŭmiorci, jak praz hrech utracić Ciabie, Boža Najmilejšy![1]
Pa Spowiedzi.
O, Jezu Miły! Jak hłyboka być pawinien Tabie ja za adpuščeńnie hrachoŭ maich, dziela zasłuhi Krywi Twajej! Cełym sercam Tabie paddajusia i žadaju mocnaj achwotaj iści ŭ ślady Twaje. Maju nadzieju, što bolš Ciabie ŭžo nia ŭtraču. Ty adzin hodny najhłybiejšaj lubowi majej i ja pastanaŭlaju, što nie złamaju prawa Twajho. Ty aświaci mianie i pakažy darohu, jakoj iści maju, adnoŭleny na duchu. Budu, o Boža, staranicca hrechu, znajučy swaju słabaść. Wyścierahacca budu ludziej, katoryja na hrech wiaduĉ. Daj-ža mnie łasku wytrywałaści i barani ŭ pakusach! O, Maryja, nie pakidaj mianie ŭ sumliwaści! Budź zorkaj prawodnaj na pustyni majho bytawannia!
Malitwy prad Komunijaj.
Budź dobra pryhatawany na pryniaćcie Eŭcharystyi, bo Samoha Chrystusa haścić budzieš u dušy swajej. Heta značyć, što maješ być čystym na dušy i ŭ pakornym pažadańni złučycca z Samym Zbaŭcam. Nie zapuščajsia ŭ wučonyja dosledy, ale malisia jaknajpraściej, jak-by haworačy z Chrystusam. Nie kazy mnoha, ale pačuwaj prysutnaść Božuju; wier, nadziejsia i takim prystupi da Chrystusa, kab paśla moh skazać z św. Paŭłam: „Usio mahu z Tym, katory dajeć mnie siłu“. Nie śpiašajsia, kab prystupić pieršym, jak ludziej šmat, kab nie rabić natoŭpu. Budź čysta adzietym na znak wažnaści časiny.
Ab Komunii pomni woś-što: Niama silniejšaha sposabu na žyćcio čystaje, światoje, a prynamsia sprawiadliwaje, jak Komunija.
Niama bolšaje łaski dla našaj ludzkoj natury, jak heta tajničnaja złučnia z Boham — Komunija.
Niama čaławieka, katory paniaŭšy miłaść Božuju ŭ Eŭcharystyi, nie zahareŭ-by sam ahniom lubowi da Boha i ludziej.
Niachaj ciabie nia dziwić, što ludzi nia ŭmiejuć karystać z Eŭcharystyi, choć časta prystupajucca. „Mnoha pazwanych, ale mała wybranych“. Čaławiek umieje i światoje zniawažyć, bo jdzie za modaj błahoha świeta. A świet niazdatny zrazumieć Chrystusa pakornaha, ubohaha, ukryžawanaha: a tym-bolš ukrytaha ŭ aŭtarach światyniaŭ.
Nia moža čaławiek — kaža Salamon — ukryć ahniu za pazuchaj, kab adziež nie zaharełasia“. Padobna nia možna łučycca ŭ Eŭcharystyi z Ahniom Miłaści — Chrystusam, a nie zaharecca Jaho kachańniem praŭdy, Jaho nabožnaściaj, Jaho samaadračeńniem, trudawitaściaj, afiaraju za ludziej. Kali kaho Komunija nie papraŭlaje, to pryčyny šukać treba ŭ im samym, a nia ŭ hetaj Boskaj ustanowie, kala katoraj — jak kala asiarodka — hurtujecca cełaje žyćcio duchowaje chryścijan-katalikoŭ. Moj, bracie, niachaj dobra zapišucca ŭ pamiaci twajej woś hety słowy Zbaŭcy: „Chto nie spažywaje Cieła Majho i nia pje Krywi Majej, nia budzie mieci žyćcia ŭ sabie“.
Malitwa.
Idzie woś ščaśliwaja chwilina, a Chrystus zojdzie da majej dušy. Bač-ža, duša maja, bo Toj, chto prychodzie, jość Boham twaim. Prymi-ž Jaho z pašanaj, lubowi poŭnaj. Pryjdzi, o Jezu: serca majo haryć pažadańniem byci z Taboju, zažyć Boskim žyćciom Twaim. Paśpiašy, o Jezu, uziać serca majo na ŭłasnaść, kab nie dzialiŭ ja Jaho miž Boham i mamonaj. Pryjdzi, o moj Miły Boža, Najwyšejšaje Dabro majo, Skarb moj, Žyćcio, Praŭda, Luboŭ i — ŭsio majo, što tolki być moža darahim dla ŭsieńkaj istoty majej. Chacieŭ-by pryniać Ciabie z takoj nabožnaściaj, jak dušy światyja: jak Twaja Maci świataja, kali prymała Ciabie z ruk pieršych kapłanaŭ — Apostałoŭ. O, Maryja, hlań miłaściwa hetaj časiny na mianie, bo prystupaju da abjadnańnia z Najmilejšym Twaim Synam. Padaj-ža mnie Jaho, jak kaliś pastuškom padała: chacieŭ-by pryniać Jaho z čystych ruk Twaich!
Pa Komunii.
Pryniaŭšy nabožna Chrystusa pad widam maleńkaj Hostyi (u abradzie sławianskim — maleńkaj Kryšynki), adyjdzi na staranu hdzie i, nie biaručysia za knižku adrazu, razwaž: kaho maješ u dušy swajej. Tut stasoŭny čas na razwažańnie ab dabracie Chrystusa, katory znižajecca da nas, biareć u swaje abojmy, pakazwaje darohu, pa jakoj dajści možam da najwyšejšaha daskanalstwa swajej istoty. Padajsia woli Chrystusa i Jaho prawodnictwu, paŭtarajučy za św. Paŭłam: „Wiedaju, kamu pawieryŭ“. Starajsia zrazumieć u hetaj časinie, što słužba Bohu dajeć swabodu ducha i waładarstwa duchowaje pry hłybokaj pakory i pačućci majej lichoty. Pa takoj cichoj kontemplacyi (malitwy biaz słoŭ), wyjawi Chrystusawi swaju wolu, jakim ty być chacieŭ-by adnosna da Boha i ludziej i prasi Jaho być zaŭsiody z taboj, kab pierałamać swaju źniamohu ducha — najhoršuju pieraškodu da postupu šlacham Božym. Kali nia možaš sabrać myśli i malicca swaimi sławami, niachaj pamoža tabie woś chacia-by heta:
Malitwa.
O, Chryste Jezu, Boža moj! Majučy nawiek ščyraść Aniełaŭ świataść wialikich słuh Twaich, nie patrapiŭ-by ja dawoli padziakawać Tabie za łasku, jakoj siańnia dastupaju praz Komuniju światuju. Spałučaju swaje ŭčućci dziakawańnia, wiery, lubowi z pačučciami duš pabažniejšych: niachaj budzie chwała i čeść Tabie na cełym świecie i hdzie tolki žywuć istoty, što znajuć Ciabie, Boža moj!
Niachaj staniecca wola Twaja nada mnoj! Daj, o Chryste Jezu, paznać mnie tuju darohu žyćciowuju, katoruju zarysawaŭ Ty prad wiakami, majučy dumku Stwaryci mianie. Daj, o Jezu, nia zbłudzić mnie z darohi tej. Bajusia, što ja praz hrachi maje ŭtraciŭ łasku Twajho światoha prawodnictwa. Siańnia, witajučy Ciabie ŭ dušу majej, wybačeńnia šukaju błudoŭ maich, kab začać žyćcio pawodle woli Twajej. Wola Twaja, jak sam nam abjawiŭ, heta — uświačeńnie našaje praz naśled žyćcia Twajho ŭ datarnawańni da maich warunkaŭ, u jakich žywu. Woś, o Chryste, ja cełaj istotaj chaču spaŭniać wolu Twaju na kožny dzień! Budu ŭhladacisia ŭ žyćcio Twajo, kab lepiej paznaci Ciabie, budu časta pytacca ŭ sumliwach: jak tut pastupiŭ-by Chrystus? I malitwaj Ciabie pytaci budu.
Akty.
„Duša Chrystowa — paświaci mianie.
„Cieła Chrystowa — zbawi mianie.
„Kroŭ Chrystowa — napai mianie.
„Wada Boku Chrystowaha — abmyj mianie.
„Mučeńnie Chrystowaje — zmacni mianie.
„O, Dobry Jezu — pasłuchaj mianie.
„U Ranach Twaich — ukryj mianie.
„Nie dazwol mnie razlučycisia z Taboj.
„Ad woraha złosnaha barani mianie.
„U časie śmierci majej paklič mianie.
„Pazwol mnie pryjści da Ciabie:
„Chwalici Ciabie z światymi na wieki wiečnyja. Amen.
- ↑ Z Pismaŭ b. X. Wjanneja.