Skul uziałasia hleba Muzyka
Беларуская народная казка

1916 год
Ziaziula
Іншыя публікацыі гэтага твора: Музыка і чэрці.

Спампаваць тэкст у фармаце EPUB Спампаваць тэкст у фармаце RTF Спампаваць тэкст у фармаце PDF Прапануем да спампаваньня!




Muzyka.

Byŭ adzin muzyka. Ješče chłopcykam budučy, wiasnoj pasie wały, abo koni, zrobić z lipy dudačku dy jak zajhraje, dyk wały pakinuć paścisia, razwiesiać wušy dyj słuchajuć; a ŭ lesi ptuški prycichnuć, nawat žaby nia krumkajuć. A jak pawiadzie koniej na načleh, — wiesna, nočy ciopłyje, až pàryć; paprywodziać u dubrowu koniej chłopcy i dzieŭčaty z usiaho sieła, durejuć, śmiajucca, piajuć pieśni, — a muzyka jak zajhraje na swajej dudačcy, dyk adrazu ŭsie pricichnuć. Ot im zdajecca, što jakaś słodyč uliłasia im u serce, a jakajaś siła uchwaciła za plečy i niasie ŭsio u horu i ŭ horu k jasnym zorkam, u čystaje niebo, u čystaje, siniaje, šyrokaje niebo. Sidziać jany, ničoha nia dumajuć, zabylisia, što ruki i nohi mlejuć ad ciažkoj raboty, što ŭ žywacie burčyć ad hoładu. Sidziać i ŭsio słuchajuć. I chaciełosia-b im siadzieć usio žyćcio i ŭsio słuchać, jak hraje muzyka. Ot jon zamaŭčyć. Ale nichto nia śmieje pawaruchnucca, kab nie spužać taho hołasu, što poščekam razsypaŭsia pa dubrowie, pa lesie i padnimajecca ŭ sàmaje niebo.

Ale oś zahraje muzyka žałaśliwa, i zapłače i les i dubrowa, nabiažyć chmarka, i z nieba ślozki tak i palijucca. Iduć pozna da haspody mužyki i baby, učujuć tuju muzyku, stanuć, słuchajuć, płačuć. Ot tak usio horkaje žyćcio pierad wačami i stanie, i taki ich apanuje žal, što i mužy staryje, baradatyje mužy, płačuć, jak baby nad niaboščykam. Ale oś pa niemałym časie muzyka ad žałaśliwaho dy na wiasiołaje zwiernie. Pakidajuć mužy i baby kosy, hrabli, wiły, harški i bukatki, woźmucca ŭ boki i dawaj skakać. Skačuć małyje dzieci, skačuć koni, skačuć kusty i les, skačuć zorki, skačuć chmarki — ŭsio skače i śmiajecca.

Ot taki to byŭ muzyka — čaradziejnik: što zachoče, to jon s sercem zrobić.

Pytańnia dla hutarak i piśmiennych rabot. Jak hraŭ chłopiec, pasučy koniej, i što rabili wały, koni i ptuški u lesi? Wiasnoj, jak nočy ciopłyje, što robiać dzieŭčaty i chłopcy? A što dziejecca, jak muzyka zahraje? Što dziejecca, jak muzyka zmoŭknie? Što dziejecca, jak muzyka zahraje žałasna? A jak źwiernie na wiasiołaje?

Dubrowa — dubowy les. Pošček — echo, pieraliwy hołasu u prastory, asabliwa ŭ lesi. Haspoda — kwatera, chata, zajmanaja adnym haspadarom. Mužy — ludzi stałyje, pawažnyje.