Адраджэньне Беларусі і Польшча

Адраджэньне Беларусі і Польшча
Публіцыстыка
Аўтар: Аляксандр Цвікевіч
1921 год

Спампаваць тэкст у фармаце EPUB Спампаваць тэкст у фармаце RTF Спампаваць тэкст у фармаце PDF Прапануем да спампаваньня!




А. Цвікевіч.


Адраджэньне Беларусі і Польшча.


ВЫЗВАЛЕНЬНЕ

1921.

А. Цвікевіч.


Адраджэньне Беларусі і Польшча


Выдавецкае Таварыство
ВЫЗВАЛЕНЬНЕ
Менск — Вільня — Берлін

1921.

ЗМЕСТ.

Стр.
Чытачу III
I. Слова уступнае: Аб паняволеных нацыях і іх волі да жыцця. Разбурэньне „вялікай турмы народаў“ і патрэба гістарычных атэстатаў. Змаганьне Беларусі за дзяржаўнасьць — як адзінае апраўданьне. Зьвязь беларускага адраджэньня з Польшчай. 1
II. Беларусь і Польшча ў мінулым: Добрае мінулае і сучасная мода. 1772 год. Роля Вільні і паўстаній. Патрыархальная падвойнасьць ў стасунку да Беларусі. „Літва“ ў чужаслове. Gente Russus albus — nаtіоnе polonus. Адкрыцьцё Беларусі ў расейскай літэратуры. Барацьба за чужую спадчыну і яе вынікі. Эволюція польскай мысьлі пад прэсам расейскага самаўладцтва. Ад ягелёнскай да пястоўская Польшчы Трагічныя прызнаньня эпохі рэакцыі. Платформа 1904—5 г. г. Новыя часы — новыя песьні. 13
III. Варункі сучаснасьці: Неспадзяваные падзеі апошніх гадоў і непадгатаванасьць Польшчы да вялікай палітыкі. Адраджэньне Беларусі і Літвы як галоўные фактары труднасьці ўсходнае проблемы. Больш дробные, але ня меняй прыкрые перашкоды: a) неяснасьць этнографічных граніц, b) фальшывая статыстыка. Інтэрас польскае дзяржавы адзінае ў разбежнасьці польскае думкі аб Беларусі. 44
IV. Гістарычные правы і гістарычные граніцы: Формальна-юрыдычная аснова гістарычнага „права“ Польшxы на Беларусь. Конфузные параўнаньня. Апраўданьня моральнай вартасьці: a) польскі „культурны капітал“ на Беларусі, b) прысутнасьць этнографічнага польскага элемэнту, c) зацікаўленасьць касьцёлу. Гістарычные празы і самаазначэньне Беларусі. 69
V. Sacro egoismo: Ідэалёгія прэсьціжу і патрэбнасьці: Maht vor Recht. Мера зацікаўленасьці Польшчы на Беларусі. Крыху цыфр: a) параўнанье тэрыторыі і насяленьня, b) польская земляўласнасьць на Беларусі, c) Беларусь — як рынак. Саліднасьць агульных экономічных пэрспэктыў. 82
VI. Спробы конкрэтнага развязаньня беларуска-польскіх ўзаемаадносін:
a) Проэкт інкорпорацыі. 97
b) Проэкт рэальнай уніі. 109
b) Проэкт трох — і двохкантональнай фэдэрацыі. 121
b) Паміжлеглые тэорыі і провізарычные рашэньня.. 132
VII. Вывады: Нацыональна — культурнае адраджэньне Беларусі і польская дзяржава. Вартасьць констытуцыйных гарантый. Прудон аб старой Польшчы. Што сьведчыць сёняшні дзень? 2) Спінны хрыбет беларускага адраджэньня і беларускай дзяржаўнасьці. Немагчымасьць соцыальнага вызваленьня Беларусі пры залежнасьці яе ад Польшчы. 3) Немагчымасьць экономічнага адраджэньня Беларусі пад сучаснай Польшчай. 4) Сьвядомасьць сілы і сьвядомасьць слабасьці польскага імпэріалізму. 139
VII. Літэратура 187